KAYSERİ'DEN ÇIKMIŞ ORTODOX DÜNYASINA IŞIK VERMİŞ BÜYÜK AZİZ BASILIOUS (329-379)
MEHMET BİLDİRİCİ
Biz Müslüman Türklerin 1071 yılından başlayarak Anadolu'ya gelişi ile eski din ve kültürlerin yerini Müslümanlık almıştır. Türk devletlerinin kurulması ile Ortodokslar azınlığa düşmüş ve Cumhuriyet kuruluşuna kadar hep yaşamışlardır. Bugün onlar Türkiye'de çok önemsiz bir azınlıktır. Ancak Yunanistan, Rusya ve Amerika'da yaşamaya devam etmektedir.
Bizler onların eski yurdunda yaşamaktayız. Bu Anadolu insanlarının başarıları bizlere gurur vermelidir. Bu gün ekonominin can damarı turizm sektörü onların bıraktıkları eserlerinin kalıntılarını görmek için gelen turistleri oluşturmaktadır.
Hristiyanlık Roma İmparatoru Konstantin tarafından resmi devlet dini kabul edilince eski din ve geleneklerin etkisi ile çeşitli çalkantılar geçirmiştir. Bu çalkantılı dönemde Kayseri, Aksaray ve Konya'dan Kilise babaları çıkmış, çarpık kabul edilen (heresy) inançlarla çarpışmış ve ortodoksluğun ibadet esaslarını belirlemişlerdir. O yıllarda ısrarla ortodoksluğa karşı gelmiş olan Atina tanrıça Athena şenliklerine devam etmiştir.
Bugün ise Kayseri, Aksaray, Konya Müslümanlığı seçmiş, Atina ise Ortodoksluğun kalesi olmuştur.
Bu Kilise babaları Kayseri'den Basilious (329-379), kardeşi Nyssa'lı Gregorios (335-394), Aksaray'dan Gregory of Nazianzos (329-390), Konya Piskoposu Amphliochius (339-394) sayılabilir. Kadınlar arasında Basileus'un kız kardeşi Azize Macrina (327-379 gelmektedir.
Basileus o zamanki ismi Caesera Mazaca olan Kayseri'de doğmuştur. (Bu isim Sezar isminden gelmektedir). Çok eski Hıristiyan bir aileden gelmektedir. Babası aynı ismi taşıyan bir Avukat olan Basilious, annesi, Azize Emilia'dır. Basilious beşi erkek, beşi kız on kardeştirler. Özellikle kız kardeşi MACRINA üzerinde çok etkili olmuştur.
Basileus, Kayseri, İstanbul ve Atina'da 351-356 yılları arasında eğitim almıştır. 364-378 yılları arasında Roma İmparatoru olan Valens döneminde Hıristiyanlar büyük baskılar altında kalmıştır. Bu kentler İskenderiye ile birlikte zamanın kültür merkezleridir.
Öldükten kısa bir süre sonra aziz ilan edilmiştir. Basileus'un 3 eser yazdığı bilinmektedir. Pek çok mektupları bugüne gelmiştir. Dünyanın pek çok yerinde ismi verilen kiliseler inşa edilmiştir. Bunların başında Moskova Kızıl Meydanda benim de görme fırsatı bulabildiğim St Vasily kilisesi önemli bir örnektir. Başka örnekler de vardır.
Yazıya bir ikonası ve Azize Macrina'nın Niğde antik Sasima kentinde adına yapılan bir mezar odasına yer verilmiştir.