İZMİR ÇANDARLI'DA PITANE ANTİK KENTİ VE BURADAN YETİŞEN MATEMATKÇİLER AUTOLYCUS VE ARCESIALOS (M.Ö 315-241)

İZMİR ÇANDARLI'DA PITANE ANTİK KENTİ VE BURADAN YETİŞEN MATEMATKÇİLER AUTOLYCUS VE ARCESIALOS (M.Ö 315-241)

 

Anadolu'nun her köşesinde ilk çağda çok parlak uygarlıklar yaşanmıştır. Orta Anadolu' da Hitit Uygarlığı, Doğu Anadolu'da Urartu uygarlığı sayılabilir. Ama Ege uygarlığı etnik olarak çok farklıdır, ayrıca Karşı Yunanistan'dan yaklaşık M.Ö 1000 yıllarında gelip Ege kıyılarına gelip yerleşen Grekler bu konuda çok farklıdırlar, ana dilleri olan Grekçe'da sayısız eserler ortaya koymuşlar, pek çok filozoflar, matematikçiler yetişmiştir. Hititler ve Urartular kendi coğrafyalarında sayısız yazıt bıraktıkları halde maalesef bir edebiyat ve bilim yayınına erişememişlerdir.

Anadolu'ya karşı karadan göçler üç grup halinde olmuştur. İzmir (Smyrna) ve güneyinde 12 kent devletinden oluşan IYONYA ve İzmir'in kuzeyinde Aiol (Mysia) bölgesi. Aiol bölgesinde de 12 kent devletinden söz edilir. Burada da ilk çağda büyük uygarlıklar yaşanmıştır. Ama tarihte bu Aiol kentleri İYONYA'nın gölgesinde kalmıştır.

Konu edeceğimiz PITANE Aiol kenti kalıntıları İzmir Çandarlı'nın tabanını oluşturmaktadır. Bakırçay (Caikos) denize döküldüğü noktadadır.

Ünlü matematikçi AUTOLYCUS Pitane kentinde doğmuştur. Ancak yaşamı ile net bilgilere ulaşılamaktadır.

İki kişi onun yaşamı hakkında tahmin yapmamıza yardımcı olmaktadır. Birincisi öğrencisi olduğunu bildiğimiz gene Pitane doğumlu ARCESIALOS (M.Ö 315-241) diğeri ise Ünlü Geometrici İskenderiye'de yaşayan EUCLİD (M.Ö. 325-265) kendi çalışmalarından Euclid bahsettiğine göre Euclid'den önce yaşadığı kabul edilebilir.

Autolycus'un Grekçe yazdığı iki kitap bilinmektedir.

"On the moving Sphere" - Dönen Dünya

"On rising and settings"- Yükselmeler ve Ayarlar gibi Türkçeye çevrilebilir.

Öğrencisi Arcesialos (M.Ö 315-241) da Pitane doğumludur. Onunla Sardia (Manisa) kentini ziyaret etmiş daha sonra o da Atina'ya gitmiştir. Plato'nun (Eflatun) çok etkisinde kalmış. Her iki matematik ve felsefeci Atina'da ölmüştür.

Yazıya Çandarlı (Pitane) bir görüntü eklenmiştir.

 

Ek alanı

 

YAZARIN DİĞER YAZILARI