AYDA BİR KRATERE İSMİ VERİLEN SMYRNA'LI (İZMİRLİ) MATEMATİKÇİ ASTRONOM FİLOZOF THEON (MS 70-135)
Hayatı hakkında fazla bilgi gelmeyen Theon'un o zamanki ismi Smyrna olan İzmir'de 70 yılında doğduğu yaklaşık 65 yaşında 135 yılında İzmir'de öldüğü sanılmaktadır.
Theon Astronom, filozof ve matematikçidir. Güneş sisteminden Merkür ve Venüs konusunda çalışmalar yapmıştır.
Astronomi konusunda çok önemli bir ilk çağ belgesi olan PTOLEME listesinde ismi geçmekte 127-132 yılları arasında Mercür ve Venüs üzerinde çalıştığı belirtilmelidir.
Burada Theon Merkür ve Venüs'ün Güneşe en yaklaşan açısal uzaklıktan söz eder
From these observations Theon made estimates of the greatest angular distance that Mercury and Venus can reach from the Sun.
Theon hakkında çok önemli bir mermer büst 17 yüzyılda İzmir'de bulunmuş olup halen Capitol Müzesi'dedir. Bu mermer büst oğlu Rahip Theon tarafından yaptırılmış büstün altındaki yazıda "Rahip Theon'un babası Platoncu filozof Theon (onurlandırıldı) denilmektedir. Bu İzmir için çok çok önemli olan Capitol Müzesinden geri getirilmesi sağlanmalı mümkün olmadığında bir kopyası temin edilip görkemli bir yere yerleştirilmelidir.
Theon'un önemli eseri Latince yazılmış Expositio rerum mathematicarum ad legendum Platonem utilium.
Theon Platoncu bir filozoftur. İzmir'de Platoncu okulda hocalık yaptığı anlaşılmalıdır. Öğrencilerine eserini bir el kitabı (handbook) olarak hazırlamıştır.
Sonuçta bu çalışmaları değerlendirilmiş ay yüzündeki kraterlerden birini ismi verilmiştir.
Sonuç olarak ben bir Egeli değilim. Bu yörenin dünyaca ünlü insanlarını araştırırken Theon'un çok yakın zaman önce farkına vardım. Kulaklarıma inanamadım. Bu önemli kişi hakkında bilinenler o kadar az ki. Yenilerini ortaya çıkarmalıyız.
Eflatuncu bir filozof, bu okul 904 yıl devam etmiştir. İzmir'de Platon'un bir okulu var mı ?? Nerede ??? Daha nice nice sorular, Türkiye'de kültür seviyesi ileri bunlara yanıtlar bulmalıyız