MARİ CURİ VE BİLİM ADAMLARI YETİŞTİREN BİR AİLE
Bazı aileler vardır ki mensupları bilimde dev adımlar atmış adeta dünyanın değişmesine yol açmışlardır.
Ben bu ailelerin en önünde MARIE CURIE (Polonya 1867-Paris 1934) ve ailesini görmekteyim. Daha önceki bir yazımı Mari Curie'yi tanıtmaya ayırmıştım. Muğla Devrim Gazetesi 20.02.2016 tarihinde bir yazım yayınlanmıştı.
Onun hayatını ve başarılarını yazmıştım. Sonra şöyle düşündüm onun büyüklüğünü daha iyi anlamak için onun sadece hayatını değil aile bireylerini, o gün özellikle Fizik ve Kimya dalında kimlerin ödül aldığını incelemenin de gerekli olduğu kanısına vardım. Marie Curi'nin hayatını küçük kızı Eve Curi yazmış önceki yazımı ondan özetlemiştim.
Burada kısa tekrarlarsak Mariya Sklodowska, Polonya'nın başkenti Warşova'da1867 tarihinde doğmuştur
Mariya küçük yaşlardan bilim kadını olmayı kafasına koymuştur. Ama Varşova'da kızlar üniversiteye alınmazlar. Paris'te öğrenim görmeye kararlıdır. Ama Paris'te yanında kalacağı kimse yoktur. Babasının durumu müsait değildir.
Mariya 1891 yılında 24 yaşında Paris'e ayak basar. 1891 yılında girdiği Sorbonne Üniversitesi Fen bölümünden birincilikle mezun olur. 1894 yılında ikinci olarak matematik bölümünü bitirir.
1895 yılında ünlü fizikçi Pierre Cüri ile tanışmış ve evlenmiş Manya Sklodowska, bu defa MARIE CURIE olmuştur.
Mari Curie bilimsel çalışmalara başlamış çok güç şartlarda (yer ve tonlarca malzeme temini) çalışmalarını sürdürmüştür. Karısı Marie'nin dehasını gören eşi Pierre Curie kendi çalışmalarını erteleyip, eşi Marie'ye yardımcı olmuştur.
1903 yılında Mari Curie, eşi Pierre Curie (1859-1906) ve Henri Becquerel (1852-1908) Nobel Fizik Ödülünü alırlar. Üçlü içinde tek kadın odur.
1906 yılında eşi Pierre bir at arabası çarpması sonucu hayatını kaybetmiştir. Çiftin iki kızı olmuştur. Bir bilim kadını olan Irene Curie (1897-1956) ve yazar Eve Curie (1904-2007) Mari Curie üzerinde Henri Becquerel çalışmalarının büyük etkisi vardır
Eşinin ölümünden sonra hem kızlarını büyütmüş, çalışmalarına devam etmiş, pek çok ilklerin kadını olmuştur. Bunlar şöyle sıralanabilir.
Radyum ve Polonyum (Polonya isminden) elementlerini bulmuş ve Radyo Aktivitenin keşfini gerçekleştirmiş. 1911 Nobel Kimya Ödülünü tek başına kazanan kadındır
Avrupa'da bilimsel doktora yapan ilk kadındır
Paris Üniversitesi'nde ders veren ve Profesör olan ilk kadındır.
Radyumun ve radyoaktivitenin keşfi tıp dünyasında pek çok konulardaki ilerlemenin başlangıcı olmuştur. Mari Curie dünyanın gidişatını değiştirmiştir.
1934 yılında ölümü üzerine eşinin yanında aile mezarlığına gömülmüştür. 1955 yılında Paris'te ulusal kahramanların mezarlığına PANTHEON'a eşi ile birlikte taşınmıştır.
Bu ulusal mezarlıkta yatan tek kadındır. İki farlı dalda Nobel ödülü alan ilk kadındır. Aynı zaman da Albert Einestei'dan sonra gelmiş geçmiş en büyük ikinci bilim kadını kabul edilmektedir.. Mari Cürie'nin bu çalışmaları dünyayı değiştirecek niteliktedir. Radyoaktiviteni bulunması Tıp'ta kanser dâhil pek çok hastaya derman olmuş, öbür taraftan çılgın yöneticilerin elinde kitle ölümlerine de sebep olmuştur
EŞİ: PIERRE CURIE 1859-1906
Fizik bilgini, Paris'te doğmuş, 1895 yılında Mari Curie ile evlenmiş, Fizik alanında buluşları olan bir bilim adamıdır eşi Mari Curie'nin kimya alanındaki çalışmalarını daha önemsemiş onu desteklemiştir.
1903 yılında kendisi eşi Mari Curie ve Henri Becquerel (1852-1908) ile Nobel Fizik Ödülünü kazanmıştır.
1906 yılında bir kazada vefat etmiş, kızlarını eşi Mari büyütmüştür. Zira ölümünde biri 9 biri 2 yaşındadır.
KIZI: IRENE JOLIOT- CURIE (1897-1956)
Annesinin yolunu seçmiş eşi Frederic Joliot Curie ile Radyo Aktivite çalışmalarından dolayı eşi ile 1935 yılında Nobel Kimya Ödülünü kazanmıştır.
DAMADI: FREDERİC JOLIOT- CURIE (1900-1958
Paris'te doğmuş, Mari Curie'nin büyük kızı Irene ile evlenmiş birlikte radyasyon üzerine çalışmışlar birlikte 1935 Nobel Kimya Ödülünü kazanmışlardır.
Mari Curie'nin isteği üzerine çift birlikte JOLIOT-CURIE soyadını almışlardır.
TORUNU: HELENE LANGEVIN JOLIOT (1927)
Paris'te doğmuş, Mari Curi'nin büyük kızı İrene'nin kızıdır. Fransa'da Nükleer Fizikçi olarak görev yapmış halen emeklidir. Mari Curie öldüğünde 9 yaşında bir kızdır.
TORUNU: PIERRE JOLOT (1932) Bilim Adamı
Küçük kızı Eve Curie (1904-2007) çok tanınmış bir yazar ve kitapları ile annesini dünyaya tanıtmıştır.
Son olarak da 1960 yılına kadar Nobel Fizik ve Kimya ödülü kazananların listesi şöyle
1903- Mari Curie eşi ve Henri Becquerel ile birlikte Fizik Ödülü
1911 MARİ CURIE tek başına Nobel Kimya Ödülünü kazanıyor
1935 Kızı IRENE JOIŞT CURİE eşi ile birlikte Nobel Kimya Ödülünü kazanıyor.
Böylece dünyada en çok Nobel ve başka ödüller kazanan aile MARI CURIE Ailesi oluyor. Mari Curie çalışmaları sırasında kaptığı radyasyon dolayı hayatını kaybediyor. Torunlarından da bu konularda çalışanlar bulunuyor ve bulunacak ta.
Yazıma Albert Einestein'den (1879-1955) sonra en büyük bilim kadını kabul edilen Mari Curie'nin kendisinin ve kızları ile birlikte resmi eklenmiştir.