TÜRKİYE VE DÜNYADA KADIN HAKLARI ÖRNEK BİR TÜRK KADINI TÜRKAN AKYOL (1928-2017)

TÜRKİYE VE DÜNYADA KADIN HAKLARI ÖRNEK BİR TÜRK KADINI TÜRKAN AKYOL (1928-2017)

 

Dünyada demokrasi, laiklik, insanlarda ırk renk cinsiyet ayırımı gözetmemek ve kadın hakları 20 yüzyıl içinde kazanılmış değerlerdir.

Özellikle kadınların seçme ve seçilme hakkının kazanılmasında İngiltere ve Amerika'da öncü kadınlar savaşmış, bu uğurda hapse girmiş ama sonunda haklarını elde edebilmişlerdir.

Türkiye'de durum farklıdır. Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinde bazı kadın hakları savunucuları çıkmış ama etkili olamamıştır. Cumhuriyetimizin kurucusu ATATÜRK onların hak ettiği hakları önlerine koymuştur. Böylece 1935 yılından bu yana kadınlar hâkim, doktor, bilim kadını, milletvekili olabilmişlerdir.

Bu konuda pek çok övüneceğimiz Türk kadını Cumhuriyet tarihinde bulunmaktadır. Ancak son zamanlarda İslam ülkelerinde şeriat uygulamaları bulunmakta ve içte şeriat ve Osmanlı heveslileri de görülmektedir. Başta Afganistan, İran, Suudi Arabistan'da kadınlar baskı altındadır. Türkiye'de ise kadınların birlik olarak kazandıkları hakları elden kaçırmamak için tetikte olmalıdır. Atatürk'ün kadınlara verdiği hakların hiçbir zaman elden alınamayacağı kanısındayım. Ama gene modern kadınlara büyük görevler düşmektedir. Haklarımızı ne pahasına olursa olsun asla kaybetmemeliyiz.

Bu yazında Cumhuriyet dönemi kadınlarından bazılarının hayat hikâyelerine de yer vereceğim. Onlar o kadar çok ki.. İşte onlardan biri

TÜRKAN AKYOL (1928-2017)

İlk Bakan- Rektör, Bilim Kadını

Türkiye'nin ilk kadın bakanı ve rektörü unvanına sahip Prof. Dr. Türkan Akyol, 7 Eylül 2017'de gözlerini kapadığı 89 yıllık ömründe çalışmalarıyla hem tıp hem siyaset alanında saygın bir yer edindi.

Türkan Akyol, 12 Ekim 1928'de İstanbul'da dünyaya geldi. İlk ve orta öğrenimini subay olan babasının görevi nedeniyle Anadolu'nun çeşitli okullarında yapan Akyol, İstanbul'da Erenköy Kız Lisesi'ni bitirdikten sonra Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesinde eğitimini sürdürdü.

Tıp fakültesinden 1953'te mezun olan Akyol, aynı fakültenin Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı'nda önce asistanlığını tamamladı, 1965'te doçentlik, 1970'de de profesörlük kadrosuna yükseldi. Fransa ve Hollanda'da kısa dönem burslu olarak çalışan Akyol, 1959'dan 1962'ye kadar New York'taki Albert Einstein Tıp Fakültesinde solunum fizyolojisi ile ilgilendi.

Türkiye'nin veremle savaşında, göğüs hastalıkları alanında fakültesinde uzun yıllar görev yapan Akyol, on binlerce doktor ve uzman hekimin yetişmesi için çalıştı.

Ankara Üniversitesinin ilk kadın rektörü oldu

Türkan Akyol, 26 Mart 1971'de Türkiye'nin ilk kadın bakanı olarak kabineye girdi. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı olarak görevlendirilen Akyol, 13 Aralık 1971'de görevinden istifa etti.

1980'de Ankara Üniversitesinin ilk kadın rektörü olarak seçilen ve atanan Akyol, 1982'de YÖK Kanunu'na karşı çıkması nedeniyle YÖK'ün onayı ile rektörlük görevinden ayrıldı.

Tekrar öğretim üyeliğine dönen Prof. Dr. Türkan Akyol, 1983'te Prof. Dr. Erdal İnönü'nün davetiyle Sosyal Demokrasi Partisinin kurucuları arasına katıldı. 1987'de 18. dönem milletvekilliği seçimlerinde İzmir Milletvekili seçilen Akyol, bu dönem sonunda fakülteye geri döndü.

Erdal İnönü'nün Başbakan Yardımcısı olduğu Demirel hükümetinde 1992'de Kadın İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı olarak dışardan atanan Akyol, 25 Haziran 1993 - 27 Temmuz 1994 tarihlerinde 50. hükümette de görevini sürdürdü.

Akyol, Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Onursal Üyeliği ve Sosyalist Enternasyonal Kadınları Şube Başkan Yardımcısı görevlerinde de bulundu.

Yazıma bir portresi eklenmiştir.

 

Ek alanı

YAZARIN DİĞER YAZILARI