MUĞLA KIZ ÖĞRETMEN OKULU VE BAZI MEZUNLARINDAN ANILAR-II-
Cumhuriyet kurulduğu zaman Türk insanının yüzde sekseninden fazlası köylerde yaşamakta idi. Bu kesimin eğitilmesi gerekliydi. Ama bu nasıl olacaktı? Çünkü her köye okul açmanın yanında, açılacak okullara öğretmen göndermek gerekliydi. Savaştan yeni çıkmış Türkiye Cumhuriyeti'nin elinde yeterli öğretmen sayısı olmadığı gibi, bunların yetiştirilmesi beklenirse, çeyrek asra yakın bir zamana ihtiyaç vardı. 1926 yılında Milli Eğitim Bakanı Mustafa Necati zamanında, 1920 yılında hazırlanan müfredat yenilendi ve Cumhuriyetin niteliklerine uygun öğretmen yetiştirilmesi modeline geçildi. 1936 yılında Saffet Arıkan Bedük'ün Milli Eğitim Bakanlığı döneminde, İlköğretim Genel Müdürlüğü'ne vekaleten İsmail Hakkı Tonguç'un getirilmesi, köy insanının eğitilmesine yönelik çalışmayı hızlandırdığı gibi, köylüyle uyum sağlayacak, uzun süre köylerde hizmet verecek öğretmenlerin yetiştirilmesine ortam verildi. Atatürk'ün önerisiyle askerde okuma yazma öğrenip, çavuş veya onbaşı olarak terhis olan askerler, eğitmen kurslarına alındı. Böylece kısa bir kurstan geçirilen bu eğitmenler, üç yıllık köy okullarında okuma yazmayı ve basit hesap yapmalarını öğrettiler köy çocuklarına. Bu insanlar sadece köy çocuklarına okuma yazma öğretmekle kalmadı, köylüye modern tarım yapmaları konusunda bilgiler de verdiler. Neticede Köy öğretmen kurslarından sonra 1940 yılında Köy Enstitüleri kuruldu ve beş yıllık bu okullara köy çocukları alınıp, eğitildi ve köylere öğretmen olarak gönderildi. Bu öğretmen kuşağı bilgili ve becerikliydi. Mandolin çalmasını ve tarım ve başka işleri yapmayı biliyordu. Çünkü okullarını kendileri yapmışlardı. Yapıcılıktan, demircilikten, marangozluktan anlamaktaydılar. Bu öğretmen kuşağı, hem Atatürk devrimlerinin yurdun en ücra köşelerine ulaşmasını sağladığı gibi, köy insanına da bilgisiyle önderlik ve rehberlik yaptı. Nedense bizim toplumuzda güzel olan her şeye karşı olumsuz bir tavır vardır. Bu tavır Köy Enstitüleri'nin kapatılması için de gösterilmiş, nitekim İnönü Hükümeti, kendi açtığı Köy Enstitüleri'ni, siyasi kaygılarla kapatma kararı almıştır. 1947 yılında alınan bir kararla, Köy Enstitüleri kapatılmış 1954 yılında verilen son mezunlarından sonra bu okullar İlk Öğretmen Okulları'na dönüştürülmüştür.
Bu tarihi gidişattan anlıyoruz ki, Muğla Kız Öğretmen Okulu Köy Enstitüleri'nin kapatılmasından sonra, ülkenin öğretmen ihtiyacının karşılanması için açılmış okullardan biridir. Yalnız bu noktada şunu belirtmeliyim. Muğla'da Öğretmen Okulu ve Kız İdadisi(kız Lisesi) kurmak yolunda girişimler vardır. Daha önceleri 1914 yılında Şeyh Camii içinde Darülmuallimin adlı bir öğretmen okulu açılmış, 1915 yılında kapatılmıştır. Bugünkü Koca Mustafa Efendi İlkokulu'nun binasından eğitim gören erkek idadisinin yeni binaya taşınması üzerine, 1917 senesinde bir Darülmuallimat, yani kız öğretmen okulu açılmış, aynı binada 1918 de bir kız idadisi faaliyete geçirilmiştir. 1918 yılında kız öğretmen okulu, Darülmuallimat Tatbikat Mektebi adını almış, 1919 yılında hem Kız İdadisi, hem de Kız öğretmen okulu kapatılmıştır. Kız İdadisi kapatıldıktan sonra, 1922 yılına kadar okul, Kız İlkokulu olarak eğitimine devam etmiş, 1922-1924 yılları arasında ilk kız mektebi adını taşımıştır. Bu bilgiler ışığında görüyoruz ki Muğla'da geçmişte bir kız öğretmen okulu açılması girişimi olmuştur. Ancak modern manada öğretmen okulu ancak Cumhuriyet döneminde mümkün olabilmiştir.
1956 yılında İlköğretmen Okulları açıldığı zaman, Türkiye'de toplam 7 kız, 10 tane de karma İlköğretmen Okulu vardı. Muğla Kız Öğretmen Okulu'nun açılışı 21 Eylül 1957 yılında, Muğla'da yayın yapan Halk Gazetesi"nde: "Muğla Kız Öğretmen Okulu Açıldı" başlığıyla şöyle duyurulmuştur.
" Bu mesut hadise nedeniyle şehrimiz bir bayram havası yaşamaktadır. Yurdumuz her sahada olduğu gibi eğitim alanında da gelişmeler kaydetmektedir. Büyük Atatürk'ün" Hayatta en hakiki mürşit ilimdir." Sözünden kuvvet ve ilham alan bu çalışmalar, hükümetimizi en ücra köylerde okullar açmaya sevk etmektedir. Bu arada hükümet öğretmen ihtiyacını karşılamak için, birçok vilayette olduğu gibi, şirin Muğla'da da bir Kız Öğretmen Okulu'nu açarak, büyük bir ihtiyacı karşılamış bulunmaktadır. Bu kutsal hadise dolayısıyla Muğla bayram sevinci içerisindedir. Öğrendiğimize göre Muğla Kız Öğretmen Okulu'nun her türlü ihtiyacını karşılamak için 80 000 liralık ödenek gönderilmiştir. "
Ayten Kiriş- Yerel Gazetelerde Muğla Kız Öğretmen Okulu- Tarih Okulu Der.2016
1957-1958 ders yılında faaliyete geçen Muğla Kız Öğretmen Okulu MEB Müdürler Komisyonu'nun 23/ 08/1957 gün ve 405- 1260 sayılı kararıyla, ortaokula dayalı olarak açılmıştır. Muğla merkezinde özel idareye ait, önceleri, otel, gazino olarak kullanılan binada 10/ 3Ekim 1957'de 51 yatılı 17 gündüzlü kız öğrenci ile öğretime başlamıştır. Okul açıldığında iki asıl öğretmeni bulunmaktadır. Müdürlüğüne o dönemde sanat okulu müdürü olan Ali Erdem vekaleten atanmıştır. Okula Orta Okul mezunu kız öğrenciler alınmıştır. Bu ilk öğrencilerin okullara kayıtları 19/9 1957 tarihine kadar devam etmiştir. Kayıtların bitmesi ve okulların açılış takvimine uygun olarak okul eğitim ve öğretimine başlamıştır.