BATI UYGARLIĞINA YÖN VEREN MÜSLÜMAN BİLİM ADAMLARI

 

MEHMET BİLDİRİCİ

 

Batı Roma İmparatorluğunun MS 476 yılında Kuzey Avrrupa'da yaşayan bugünün modern ve ileri Avrupalıların ataları olan barbar kavimler tarafından ortadan kaldırılmıştır. Bu olayın dünyada yankıları çok etkili olmuştur. Batı Roma'nın yıkılışından yaklaşık bin yıl Avrupa karanlık çağda kalmış daha sonra Rönesans'ın aydınlığına ulşabilmiştir.

Doğu'da ise durum çok farklı gelişmiştir. Roma'nın yıkılışından yaklaşık iki yüzyıl sonra İslam dini ortaya çıkmış, insanlara moral maneviyat vermiş aynı zamanda bilime yöneltirmiştir.

Ancak İslam moral maneviyat ve cesaret vermiş, bilgiyi ise eski Yunan kaynaklarından almıştır. Elli yıldan bu yana uygarlığın yolculuklarını incelerim vardığım kanı budur. İslam Bilim Adamları Eski Yunan kaynaklarını ve kitaplarını Avrupalılardan yaklaşık 500-600 yıl önce Arapça'ya çevirrerek öğrenmişlerdir.

Çok çok uzaklarda bulunan Çin'de çok önemli gelişmeler olmuş MÖ yaklaşık 500 den sonra kendi yazılarını ve uygarlıklarını oluşturmuştur. Ancak Çin çok yakın çevresini etkilemiş Mısır, Mezopotamya ve Eski Yunan'dan oluşan antik diyebileceğimiz dünyaya kadar gelememiştir.

Nitekim Avrupalılardan çok önceleri Antik dünya Çin ile iletişim kurabilmiştir. Buna iki örnek vermek istiyorum.

İlk Bizans İmparatorluğu tarafından dışlalan ve İran'a kaçmak zorunda kalan Hristiyan Nasturiler daha önce uzak doğuya ulaşmış 8 yüzyıda Uygur Türkleri tarafından kabullenmişlerdir. Aynı tarihler de tarihlerde İslamiyet Endonezya ve Çin'e ulaşmışlardır. Hâlbuki Avrupalılar bundan 400-500 yıl sonra Çin'e ulaşabilmişlerdir.

Nasturi inancının kurucusu Nestorius bir Anadolu insanıdır..

Eski Yunan düşünce ve uygarlığının Avrupa'ya ulaşmasında İslam Bilim adamlarının etkileri olmuş, Eski Yunan felsefe ve düşüncesinin Avrupa'ya yayılmasında katkıları büyüktür.

Daha sonraları Batı olayın farkına varmış hem Müslüman Bilim adamlarının etkisi ve hem bizzat olayın kaynağına inmişler, Eski Yunan düşüncesi direk bağlantı kurmuşlar Rönesans'a ulaşmışlar dünya kültür devrimini yaratmışlardır.

Eski Yunan'dan islam dünyasına oradan Avrupa'ya

Ya da Eski Yunan'dan Roma ve Rönesans'a geçiş sağlanmıştır.

Bu Müslüman bilim adamları kimdir, onu görelim;

Yaz tatilinde elime geçen Ortaçağ'da Bilim kitabında 5 bilim adamı vardır. Ben buna 3 ekleme yapacağım

Harizmi (870-950)   Özbekitan doğumlu, ölümü Bağdat'ta öldü, Latice'ye çeviri 1126

Ebubekir Razi (865-925) Doğum ve ölüm Rey (İran)

Farabi- Alfarabus (870 Kazakistan- Şam 950)

Al Bruni-Alboroni (973-1048) Doğum yeri Özbekistan, ölümü Gazne Afganistan

İbn Hazm (965-1027) Doğumu Cordoba Ölümü Endülüs Emevi İspanya

İbni Sina -Avicenna (980-1037) Özbekistan doğumlu, İran Hamedan'da öldü

İbn Rüşt- Averreos (1128-1198) Doğum ve ölümü, Endülüs Emevi İspanya

Ömer Hayyam (1048-1131) doğum ve ölümü Nişabur, İran

Dünyaya aydınlık sunan bu 8 bilim adamının bulunduğu liste her zaman akılda tutulmalıdır.

İslam dini dolayısıyla Arapça hâkim dil, arkasından Farsça gelmektedir. Tabanında ise Eski Yunan düşünce ve felsefesinin etkili olduğu görülmektedir.

Zaman dilimi olarak ilk altı bilim adamının yaşadığı dönem yaklaşık 865-1048 tarihleri arası 183 yıldır.

Doğum tarihleri açısından iki grup karşımıza çıkmaktadır

Asya Grubu 6 adet: Özbekistan 3- İran 1- Kazakistan 1

Endülüs Emevi İspanya: 2

Batı uygarlığına etki Asya'dan çok uzaklardan ve İspanya'dan çok yakından olmuştur. İki koldan denilebilir

ŞU GÖZ ARDI EDİLMEMELİDİR. BU ÇAĞDA NE AVRUPA, NE DE ÇİN'DE BİLİM ADAMI YOKTUR.

Muğla Devrim Gazetesinde yazdığım konu ile ilgili yazılarımı aşağıya döküyorum.

Harizmi 19.12.2022 & İbni Rüşt 03.11.2020 & Al buruni 06.11.2020

İbni Sina 14.02.2018 & Nestorius 03.09.2019

Saygılarımla

 

 

YAZARIN DİĞER YAZILARI