TURGAY MUTLU MUTLU KÖŞE
BODRUMLU AMİRAL TURGUT REİS
Sevgili yazar arkadaşım Cezmi Çoban’ın çeşitli kaynaklardan derleyip ve adıma imzaladığı bu güzel eserinin adı her ne kadar ‘’ Bodrumlu Amiral Turgut Reis’’ ise de Turgut Reis’in Bodrum Karabağ doğumlu olduğu kesin değildir. Tartışmaya ve kanıtlanmaya açık bir bilinmezlik içinde bu konu tarihçiler tarafından da doğrulanamamıştır. Nereli olduğu konusunda muallakta kalmışlardır. Yalnız şu kesin: Turgut Reis’in 1485 doğumlu ve bu toprakların çocuğu olduğunu biliyoruz. Kısacası Amiral, Menteşelidir. İlçemiz Yatağan’a bağlı ‘’Turgutlar’’ Köyünde dünyaya geldiği de kimi tarihçiler ve yetkili kişiler tarafından da yazılı söz ediliyor. Hatta bu köyümüz, ‘’Turgutlar’’ adını Turgut Reis’ten aldığı da bilinmektedir. Kaynakça: 1938-1948 yılları arasında Yatağan müftülüğü yapan Ali Rıza Hakses. Turgut Reis’in yaşadığı dönem sis perdesiyle kaplıdır. Bu sis perdesini dağıtacak verileri toplamak, araştırmak ve derlemek kolay olmasa gerek. Bu konuda tarihçilere önemli sorumluluklar düşmektedir. Cezmi Çoban arkadaşımız, zor olanı bir ölçüde başarmış ve birçok yazılı kaynaktan beslenerek bu güzel kitabı hazırlamıştır. Kutluyoruz. Turgut Reis, yazarın 10. Kitabıdır. Bu eserinde Amiral Turgut Reis’in yaşamı başta olmak üzere onun Akdeniz kıyılarındaki faaliyetleri, Bodrum’da ve Kuzey Afrika’da bıraktığı izleri, adına yazılan şiirler anlatılan efsaneleri, Turgut Reis’in yaşayan torunları ile yapılan röportaj metinlerini; yabancı kaynaklardan yaptığı literatür derlemeleriyle birlikte bir araya getirerek okura adeta bir Turgut Reis Kitabı sunmuştur. Doğumu, denizlere açılması ve deniz leventlerine karışması ne kadar efsanevi ise, Avrupa tarihi’nde ‘’Büyük Kuşatma’’ olarak nitelendirilen Malta Kuşatmasına ilerlemiş yaşına rağmen katılması ve burada şehit düşme olayı Turgut Reis efsanesini anıtlaştıran olaylar silsilesinin son halkası olmuştur. 1565 tarihinde şehit oluşunun üzerinden 454 yıl geçmiş olmasına rağmen; Kuzey Afrika’dan Doğu Akdeniz’e, Adriyatik’ten Güney Avrupa Kıyılarına dek bıraktığı izleri takip etmek bugün de mümkün olmakta ve adından söz ettirmeye devam ettirmektedir. Avrupalıların Dragut Paşa adını verdikleri Turgut Reis, Akdeniz’i bir Türk gölü haline getirmiştir. Bu geniş ve sıcak denizin bağrında Türk Kahramanları dolaşır, yedi düvele baş eğdirirlerdi. Ceneviz, Venedik, İspanya, Portekiz, Fransa donanmaları Türk kadırgalarının önünde tavşan gibi sinerler ve kaçarlardı. Tarık boğazından Kuzgun denize, Viyana’dan Mataban burnuna kadar olan mıntıkalarda at oynatırlar, yelken uçururlar, krallara diz çöktürürlerdi. Mağrur taçlar, tarihleri asırlara ulaşan tahtlar Türk kılıcının karşısında tir tir titrerlerdi. Türk kadırgaları Barbarosların, Turgut Reislerin, Piri Reislerin, Piyale Paşaların demirden ve granitten idaresi altında zaferden zafere koşarlardı. Cerbe, Malta, Korsika adaları doğu ve batıda bize bahri üs vazifesini görürdü. Sicilya, Korsika, Girit adaları akınlarımızla sarsılırdı. Koca, geniş deniz, bu kahramanlara dar gelirdi.
Hey gidi günler, hey!..Bu Türkler neler görmemiştir? Kurduğu hükümetler, hükmettiği ülkeler, fermanını yürüttüğü kıt’alar Roma, Bizans, Şarlman imparatorluklarını çok geride bırakmıştı. Akdeniz’de yüz binlerce şehidimiz yatıyor. Suların dili olsa da o kahramanların menkıbelerini, o yiğitlik destanlarını anlatsa! Fakat biz anlıyor ve görüyoruz. Şoven değiliz fakat kan döktüğümüz, can verdiğimiz yerleri unutmayacağız. Kaynakça: Cavit Aker’in 1938 yılında Aydın’da yayınlanan ‘’ Turgut Reis Nerelidir’’ kitabının metni. Yarımada Yayınevi tarafından basımı yapılan bu tarihi eseri mutlaka okuyunuz. Özellikle tarihi ve tarih kitapları okumayı sevenler okusun. Cezmi Çoban kalemine sağlık. Kitabını zevkle severek okudum. Bir döneme ışık tutmuşsun. Okurun bol olsun. ‘’ Benim Kara Turgut’um Trablus’ta uyusun, Şanı büyük Koca Turgut şehit ruhun şad olsun’’ Ali Haydar Pekdemir.