AYDIN SULTANHİSAR NYSSA ANTİK KENTİNDE KİTAPLAIK & SELDEN KORUMA TÜNELİ
Nyssa Aydın Sultanhisar de Büyük İskender'in ölümünün ardından tarih sahnesine çıkan başkenti Antakya olan Selefkos Krallığı döneminde kurulmuş bir kenttir. Iyonya kentleri dışında ticaret ve kültürün çok geliştiği bir kenttir.
Kent bir vadinin iki yakasına kurulmuştur. Nyssa kentinde yaşayan en önemli kişi Amasya doğumlu Coğrafyanın Babası olarak bilinen Strabon'dur (MÖ 65-MS 23). Strabon eğitimini bu kentte yapmıştır. Kent 6 yüzyılda terk edilmiştir.
Kentte kazılar 1907 de Alman Arkeolog Von Diest tarafından yapılmış kent ortaya çıkarılmıştır. Yeni kazılar 2012 yılından bu yana Aydın Müzesi ve Arkeolog Hakan Öztaner tarafından yapılmaktadır. Kentte pek çok tarihi yapı ortaya çıkarılmaktadır.
2013 Ağustos ayında ben Mehmet Bildirici ve Amerikalı Su Tarihçisi arkadaşım Dennis Murphy ile Nyssa kentinde bulunan Sel savan su tünelini gezmiş incelemiş ve tünelin içinde girişinden çıkışına kadar yürümüştük. Gerçekten bu sel savan tüneli dünyadaki çok az görülebilen su mühendisliği yapılarından biridir. Tek tüneldir. Bunun ikinci bir örneği İzmir Bergama (Pergamon) kentinde çift gözlü Kızıl Avlu tünelidir.
Nyssa kentini gezdiğimizde Tarihi Kitaplık Binası ortaya çıkmamıştı. İnternetten bu tarihi kitaplıktan bilgiler edindim ve çok heyecanlandım. Zira Kitaplıklar insanlık tarihinde bilim ve sanatın gelişmesinde çok önemli rol oynamıştır. Antik çağda çok az sayıda bulunmaktadır. Bunların önemlileri şöyledir.
-MÖ 7 yüzyılda Ninova'da Asur Kitaplığı (çivi yazılı tabletler) IRAK
-İskenderiye kitaplığı MÖ 285 İskender tarafından Mısır'da kurulan kentte
-BERGAMA (PERGAMON) MÖ 197 İZMİR BERGAMA
-EFES CELCIUS Kitaplığı 115 yılında kuruldu. İZMİR
-NYSSA Kitaplığı 130 yılında kuruldu AYDIN
-Beytül Hikme 9 yüzyıl Bağdat Abbasi Dönemi IRAK
Nyssa kitaplığı dıştan 25 x 14 m ebadındadır. İki katlı ve 16 kitap rafı bulunmaktadır.
Yazıma kitaplığın internetten bir resmi eklenmiştir.