MEHMET BİLDİRİCİ
Bir önceki yazımda Anadolu'nun Avrupa'ya (Roma) açılan batıdaki kapısı Alexander Toyas olduğunu belirtmiştim. Anadolunun güney kapısı ise Antakya (Antiocheia) olduğu açıktır. Bugün Hatay ilinin merkezi olan Antakya Büyük İskender'in M.Ö 323 yılında ölümünden sonra generallerinden Selefkos tarafından kurulan Suriye veya Selefkos krallığının başkent olmuş ve çok önemli bir kültür merkezidir. Antakya Asi (Orontos) nehri kenarına kurulmuştur.
Antakya'nın Hristiyanlık tarihinde de eşsiz bir yeri vardır. Kudüs'ten sonra ikinci önemli merkezdir. Ayrıca bugünde üç semavi dine inanan kişilerin barış ve kardeşlik içinde yaşadığı dünyada başka yerde görülemeyen örnek bir kenttir.
Birinci yüzyılın önde gelen ve saygın bir din adamı Ignatios 35 yılında bu kette doğmuştur. Hayatı hakkında net bilgiler elimizde yoktur, Antakya'da Piskoposluk yaptığı, Batı Anadolu'da kentlerde din yayma etkinliklerinde bulunduğu Alexander Troyas üzerinden Bozcaada'ya oradan Roma'ya kadar gittiği ve Roma İmparatoru Trajan dönenminde şehid edildiğine inanılmaktadır.
İsmi Tanrıtaşıyan anlamına gelen Ignatius şehid edimek için hapis yattığı hücrede yazılmış yedi mektubu bugün elimizdedir. Hayatı hakkında buradan bilgi sahibi olmaktayız. Bu mektuplar
1- Efeslilere
2- Mağnesia ( Manisa'lılara)
3- Trallles'lilere (Aydın)
4- Romalılara
5- Philadelfia'ra (Akhisar)
6- İzmirlikere
7- İzmir din adamı Poşicarp'a (69-155) yazılmıştır.
Bu mektuplar her nekadar dini konularda isede Anadolu ve bu kentlerin tarihi ve onların düşünceleri ve yaşamları hakkında aydınlatıcı bilgiler içermektedir. İnternet te bunlara ulaşmak mümkündür.
Antakya kenti Asi nehri kenarına kurulmuş, Asi, nehri kenarına Roma dönemi koruma duvarları örülmüş üzerine bugün mevcut olmayan Roma jöprüsü ve sulama için SU ÇARKLARI yapılmıştır. Dönme dolap
Kentten verilen bir resimde koruma duvarları ve su çarkları görünmektedir. Su çarkları gıcıdar büyük ses çıkarırı, tarıma hizmet eden zamanın sanayi makineleridir.
Yunus Emre'de bunu çok güzel anlatımı vardır.
Benim adım dertli dolap
Suyum akar yalap yalap
Böyle emreylemiş Çalap (Tanrı)
Derdim vardır inilerim.
Yazıma 1920 lerde Antakya Asi Nehri Roma döneminde örülmüş Koruma duvarlarına yapılmış modern evleri ve evlerin arasında Su Çarkı görünmektedir. Nehir üzerinde ki Roma köprüsü bugün yoktur. İkinci olarak saygın din adamı Ignatios'un bir ikonası eklenmiştir.
Saygılarımla