MEHMET BİLDİRİCİ
Anadolu ilk çağlarda tarihi kentlerin ve kalıntıların adeta sergilendiği bir açık hava müzesi gibidir.
Alaksandria Troas Çanakkale Ezine ilçesinde bulunan Kazdağları'nın (Mount Ida) eteğinde deniz kıyısında kurulmuş bir antik kenttir. Tarihte çok önemli olayların yer aldığı kent bugün terk edilmiş ve önemini yitirmiştir. Üzerinde yer alan bir modern bir kent yoktur.
Kentin gene Çanakkale ilçesi Hisarlık mevkiinde ortaya çıkartılan kuruluş tarihi M.Ö 3000 yıllarına inen Anadolu'n en eski kentlerinden Truva (Troya) ile bir ilgisi yoktur, bu antik kentin 30-40 km daha kuzeydedir.
Truva'da yaklaşık M.Ö.1200'lerde Truva Savaşları olmuş, Truvalılarla karşı karadan gelen Grekler arasında geçen ve Truva'nın yıkılışı ile son bulan savaşlar tarihin ilk destan yazarı HOMEROS tarafından İLYADA ve ODISEUS isimli destanlarla dünya tarihinde yerini almıştır. İzmir civarında yaşayan Homeros destanlarını Grekçenin Iyonya Lehçesi ile yazışı ilgi çekicidir.
Büyük İskender'in çok genç yaşta Babil de M.Ö 323 yılında ölümü ile Makedonya'dan Hindistan'a uzanan imparatorluk komutanları tarafından bölüşülmüştür.
Aleksandria Troas İskender'in komutanlarından Antigon tarafından M.Ö 306 yılında kuruluyor ve kendi ismi veriliyor. ANTIGONA
Daha sonra gene Büyük İskender'in komutanlarından Lysmachus (M.Ö 360-281) tarafından alınıp Büyük İskender'in ismi ile ALEKSANDRIA TROYAS olarak değiştiriliyor. Lysmachos Makedonya ve Kuzey Anadolu'yu yöneten kişidir.
Kent daha sonra Roma döneminde çok gelişiyor. Yüz bin kişinin yaşadığı bir kent haline geliyor. Gelişmiş limanı ile Roma ve Anadolu ve ötesi arasında bir giriş kapısı rolünü yükleniyor.
Bu açıdan Roma ve daha sonra Byzantion'u başkent olarak kuran Büyük Konstantin tarafından önceleri Roma'nın doğudaki başkenti olarak düşünülüyor. Bu açıdan daha sonra buraya yerleşen Türkler tarafından Eski İstanbul olarak anılıyor.
Tarihi kentlerin kuruluşunu uygarlığın gelişmesi için çok önemli bir adım olduğunu kabul eden bir tarihçi mühendis olarak kentlerin kuruluşunu heyecanla takip eder ve kurucularına çok büyük bir önem veririm. Bunların başında pek çok kent kuran Büyük İskender gelmektedir.
Bu bağlamda Büyük İskender tarafından kısa süre içinde kurulan kentler 2018 yılı Mart ayında 5 seri yazımda Devrim gazetesinde özetlenmiştir. Aleksandria Troas kenti de ölümünden sonra kurulmuş ve onun adı verilmiş bir kenttir.
Alexandria Troyas bugün Çanakkale ilinin Ezine'nin sahilinde Dalyan da Kestanbol Kaplıcalarının çevresinde ve Bozcaada karşısında tarihi Limanda serpilmiş ve saçılmış durumdadır. Surlar içinde çok geniş bir kenttir. Kestanpol kaplıcaları bugün de şifa dağıtmaktadır.
Kentin kalıntıları arasında Anadolu'daki en büyüklerinden biri olan Roma Hamamı, amfi tiyatro yer almaktadır.
Alexandria Troyas Hıristiyanlık tarihinde de önemli yer bir tutmaktadır. Tarsuslu Aziz Paul burayı ziyaret etmiş, buradan Bozcaada (Tenedos) üzerinden Avrupa'ya geçerek dinini Avrupa'ya yaymıştır.
Tarihi su yapıları yönünden de zengin bir antik kenttir. M S 135 yıllarında Kaz Dağlarından (Mount Ida) kentte içme suyu getirilmiştir. Yaklaşık 25 km uzunluğunda ki Su Yolunun üzerinde Kemerdere'de yaptırılan su kemeri 16 m açıklığı ile Anadolu eşsizdir.
Kentin zaman içinde kazı çalışmalarının yapılması ve kentin boyutunun ortaya çıkarılması temennisiyle
Yazıma Kemerdere su kemeri ve kentten bir görüntü eklenmiştir.