DEVRİM GAZETESİNDE BİR HABER- GİZEMLİ KENT GÜN YÜZÜNE ÇIKIYOR.
MEHMET BİLDİRİCİ
Pandemiden dolayı İstanbul'da yaşamama rağmen Devrim Gazetesine yazı yazmaya devam ediyor ve her sabah ilk iş olarak onu İnternetten izliyorum.
Gazetenin 23.08.2021 günlü sayısında çok sevindirici bir haber yer almaktadır. GİZEMLİ KENT THERA GÜN YÜZÜNE ÇIKIYOR.
Ula Belediye sınırları içerisinde antik kentlerin sayısı fazla değildir. İlki Gökova Mahallesi- Akyaka Mahallesi içinde yer alan IDYMA kenti. Bir Karia kenti, Antik kentte basılmış madeni para ve çoğu Rodos döneminden kalma yaklaşık M.Ö 2 ve 1 yüzyıla tarihlenen 30 civarında yazıt ve pek çok o dönemden gelme Kaya Mezarlar yer almaktadır. Coğrafyacı Strabo'da Körfezin sonunda ki bu noktada Bargasa isimli bir kentten söz edilmektedir.
Ancak bu yerin Idyma olduğu 1885'li yıllarda iki Fransız tarafından taşların okunması yani epigrafik çalışmalar sonucu belirlenmiş ve bölgede çizilen haritalarda böyle gösterilmiştir. Bu işin yöntemi de budur.
İkinci olarak ovada Elmalı Mahallesi, Portakallık, Kızılyaka, Esentepe Duran Çiftlik olan noktalarda KALLIPOLİS (Gelibolu) kentinin kalıntıları ile kaya mezarlar yer almaktadır. Idyma hakkında çok yazıt olmasına karşı Kallipolis hakkında olanlar bir elin parmaklarını geçmez.
Üçüncü olarak Bargasa antik kentini araştırdım. Yeri son ormanda yanan Çökertme mahallesinin yanında bugün terk edilmiş durumdadır.
Dördüncü antik kent ULA'dır. Her ne kadar Evliya Çelebi Ulama Bey tarafından kurulmuş Ula demiştir diye yazmasına karşı, kökeni antik çağa uzanmaktadır. Ula içinde antik kalıntılar bunu kanıtlamaktadır.
Burada önemli bir açıklamaya yer vereceğim. İlk Çağda Atina'nın öncülüğünde M.Ö 5 yüzyılda DELOS Deniz Birliği kurulmuştur. Bu birliğe üye olmak kentlerin tarihi için çok önemlidir.
Idyma, Bargasa, Ola bu birliğe katılmıştır. Ve kentlerin büyüklüklerine göre katılım payları ödemişlerdir.
IDYMA 117 DRAHMİ-OLA 17 DRAHMİ-BARGASA 500 DRAHMİ ÖDEMİŞLERDİR.
Tüm bu dokümanlar, yazıtlar WEB sitemde yer almaktadır.
Buradan çok önemli sonuçlar çıkarılabilir.
Idyma gibi OLA da bir antik kenttir. Hakkında benim öğrenebildiğim hiç yazıt yoktur. Kalıntılar var Çevresinde kaya mezarlar var.
BİR SORU Acaba ULA (antik OLA) bugünkü ULA merkezde midir? Bir yerden taşınmış olabilir mi? Şunun için söylüyorum. Bazı antik haritalarda Ola bugünkü Muğla Marmaris yolunun batısında görülmektedir. Thera olarak kabul edilen Antik kent Ula merkeze sadece 5 km. uzaklıktadır.
THERA ANTİK KENTİ KABUL EDİLEN YERDE (OKKATAŞ) KAZILARIN BAŞLAMASI FEVKALADE SEVİNDİRİCİDİR. Ula İlçesi için faydaları sayılmayacak kadar çoktur.
İSİM VERİLMESİ BİLİMSEL OLARAK DEĞİL DE ALEL ACELE SEÇİLMİŞTİR.
Thera antik kentinin olduğu kent kalıntıları arkeoloji haritaları ve Literatürde OKKATAŞ olarak geçmektedir. Burada sadece 2011 yılında Doç. Dr. Abdülkadir Baran tarafından Sadece yüzey temizliği yapılmış, başkaca bir kazı yapılmamış, herhangi bir yazıt ortaya çıkmamıştır. Bu ise bir kentin yerinin değiştirilmesi için yeterli değildir.
AYRICA YERKESİK TE BULUNAN THERA NEREYE ALINMIŞTIR. THERA TARİHTE BİR ANTİK KENT DEĞİL BİR KALEDİR. NİTEKİM M.Ö. 333 YILINDA BÜYÜK İSKENDER'E TESLİM OLMUŞTUR. HİÇ BİR KAYNAKTA KARİA'DA THERA KALESİ DIŞINDA THERA ANTİK KENTİNDEN SÖZ EDİLMEZ.
Bu durum karşısında çevrenin tarihine ilgi duyan yazıt gibi belgeleri toplayan bir kişi görüşlerimi Muğla Üniversitesi Rektörlüğüne yazılı olarak iletmiş bulunuyorum. Bu başvuruma Muğla Üniversitesi Rektörü Sayın Prof. Dr. Mansur Harmandar 02.10.2013 tarihli bir cevap yazmış ama yazdıkları tatmin edici değildir. Burada Yerkesik bir kent olamayacağı görüşüne göre buranın önerildiğini belirtmiştir. Bunun üzerine 28.09.2014 tarihinde tamamı yabancı araştırmalara dayalı verileri sundum bu defa cevap dahi alamadım.
SONUÇ OLARAK: THERA KABUL EDİLEN OKKATAŞ MEVKİİNDEKİ KİLLANDOS KENTİ VE YERKESİK'TEKİ THERA KALESİ BİR TARAFLARA KONMADAN THERA ANTİK KENTİ SEÇİLMESİ KABUL EDİLEMEZ. SADECE YÜZEY TEMİZLİĞİ İLE HİÇ YAZIT VE ELLE TUTULUR BİR KANIT BULUNMADAN YENİ BİR KENT ORTAYA KONULAMAZ.
ANCAK ÖBÜR TARAFTAN KAZILARIN BAŞLAMASI, KENTİN ÖNCELİKLE KENDİNİN ORTAYA ÇIKARILMASI ÖVÜNÜLECEK OLAYLARDIR.
BU KONUDA MUĞLA VALİLİĞİ İLE ULA BELEDİYESİNİ YARARLI HİZMETLERİNDEN DOLAYI ÇEVRE TARİHİNE DIYARLI BİR KİŞİ OLARAK TEŞEKKÜR EDİYOR CANDAN KUTLUYORUM.