EFSANEVİ FRİKYA KRALI MİDAS (M.Ö 8 YÜZYIL)
MEHMET BİLDİRİCİ
Orta Anadolu'da Hitit İmparatorluğundan (M.Ö 1700-1200) sonra kurulan devlet Frikya Krallığıdır. Krallık süresi M.Ö.1200-700) yıllarıdır. Batıdan Anadolu'ya gelmişlerdir. Başkentleri Ankara Polatlı yakınında Gordion (Yassıhüyük) olup Eskişehir civarında Dorylaeum antik kenti çevresi ve Afyon civarında yaşamışlar, pek çok anıtsal mezarlar bugüne gelmiştir. Frikya dil+inin alfabesi henüz çözülememiştir.
Frikya devleti M.Ö 700'lerde Kafkasya'da yaşayan Kimmerlerin saldırısı ile son bulmuştur. Bu saldırı da Midas öküz kanı içerek canına kıydığı bilinir.
Friklerin en ünlü ve efsanevi kralı Midas M.Ö 738-696 yılları arası yaşadığı düşünülmektedir. Grek ve Asur kaynaklarında Mushki Kralı Muti olarak ismi geçmektedir.
Midas çok hırslı ve zenginliğe düşkün bir kraldır. İkincisi yaratılıştan kulaklarında bir anormal durum olduğu ve her iki kulağının simetrik olmadığı sanılmaktadır.
Bunlar ise efsanelere konu olmuştur.
Midas Tanrı Dionisos'a yardımcı olur. Diyonisos dile benden dediğinde bol altınım olsun der. İsteği kabul edilir Midas'ın her dokunduğu altın olur. Ekmeğe yemek için dokunur altın olur, her dokunduğu şey altın olur. İsteğinin ve hırsının kendisine verdiği zararı görür kurtuluşu için Tanrıya yalvarır, Dionisos ona acır ve kendisine Pactalos çayında (Sart Çayı) yıkanmasını söyler ve derdinden kurtulur. Paktolos çayı Lidya'nın başkenti Sardes'ten geçip Ege denizine dökülür. Bu çayda çok altın olması bu efsaneye bağlanır.
İkincisi Tanrı Apollon ile Pan müzik yarışması yapar, Midas Pan'ın tarafını tutar, Apollon çok kızar senin kulağın müzikten anlamayan eşekkulağı olsun der, kulakları kocaman eşekkulağı olur.
Midas'ın başkent Gordion çok büyük höyük şeklinde anıt mezarı vardır. Burası 1957 yılında açılmış, buradan pek çok Frikya dönemine ait objeler bulunmuş ve müzelere konulmuştur. Anıt mezar içinde Midas'ın kafatası da bulunmuş ve bilimsel olarak etlendirilmiştir. Çok ilginç bu portre yazı ekindedir. Bu ilginç kafatası Midas'a ait olmasa bile çok yakınına aittir. O dönem insanını önümüze sermektedir.
Ayrıca Eskişehir yakınında Frig vadisindeki Midas kaya anıtı mutlaka görülmelidir. Gordion'da 1957 yılında kazılan Midas höyüğünün resmi de eklenmiştir.
Efsanelere konu bu büyük kralın Anadolu için bir kültür zenginliği olduğuna inanıyorum.