İLK ÇAĞDA BATIDA KEŞİF YAPAN MARSİLYALI PYTEAS (MÖ 350-300)

İLK ÇAĞDA BATIDA KEŞİF YAPAN MARSİLYALI PYTEAS (MÖ 350-300)

İlkçağda Eski Yunan Uygarlığında bilimsel düşünceyi başlatan, Coğrafyacı Anadolu'da Milet kentinde yaşamış Anaksimander (MÖ 610-546) olduğu kabul edilir. İlk dünya haritasını çizen odur. Haritada sadece Akdeniz ve çevresi görünmektedir.  

MÖ 4. yüzyılda Büyük İskender doğuya yaptığı seferlerle (MÖ 334-323) hem buraları fethetmiş hem de Hindistan'a kadar ülkelerin tanınmasını sağlamıştır.

Aynı yüzyılda diğer bir kâşif Eski Yunan Pythias Akdeniz'in dışına çıkarak Atlas Okyanusunda Thule adasına kadar gitmiştir. Phyteas'ın internetten alınan hayat hikâyesi şöyledir.

Pyhias MÖ 300 civarında Massalia'da (Marsilya- Fransa) doğmuştur. Bilindiği gibi Massalia, MÖ 6 yüzyılda İyonya kenti Foçalılar tarafından Avrupa karasında kurulan ilk kenttir.

Pytheas, yaklaşık MÖ 325 yıllarında Akdeniz dışında Atlas Okyanusunda keşif gezileri yaptı ve Antik Yunanlıların bilinen dünyasının çok ötesine gitti. Halen kayıp olan "On the Ocean- Okyanus Üzerinde" adlı eserinde yaptığı keşif gezilerini anlattı. Ancak eseri bugüne gelememiştir. Bunlar başka antik yazarların eserlerinden gelen bilgilerdir. Bu yerler Britanya ve İskoçya kıyıları, Kuzey Avrupa'da bugün yeri tespit edilemeyen Thule adasıdır.

Bu Kuzey Avrupa ve Atlantik Okyanusunda yapılan ilk gezidir. Pytheas'ın anlatıları, parçalı olsa ve daha sonraki bilim insanları tarafından sıklıkla eleştirilse de uzak diyarların coğrafyası, iklimi ve kültürleri hakkında paha biçilmez bilgiler sunarak sonraki kaşifleri ve coğrafyacıları etkilemiştir.

Pytheas, yolculuğu sırasında kutup bölgeleri ve gelgit olayları üzerine öncü çalışmalara imza atmakla tanınır; Kuzey Denizi'ndeki gelgitler üzerinde ayın etkilerini gözlemlemiş ve bu Antik Yunan bilimi için devrim niteliğindedir. Sürekli gece yarısı güneşi olan Thule topraklarını tasvir etmesi, daha sonraki yazarları ve coğrafyacıları büyülemiştir; ancak tam yeri hala tartışılmaktadır. Pytheas'ın keşifleri sadece coğrafi değil, aynı zamanda kültüreldi; Keltler ve Kuzey Avrupa'nın diğer kabileleri de dahil olmak üzere karşılaştığı insanların geleneklerini anlatmıştır. Çağdaşlarının ve Strabo gibi daha sonraki coğrafyacıların onun anlatımlarını alaya almasına rağmen, Pytheas'ın yolculuğu Akdeniz'in ötesindeki dünya hakkında antik Yunan bilgisinin ufuklarını genişletmeye yardımcı olan öncü bir keşiftir.

Yazıma internetten gezi haritası eklenmiştir.

YAZARIN DİĞER YAZILARI