Osmanlı son döneminde batı yaşantısını benimseyen aydın ailelerin kızları biz Türklerin yabancı olduğu batı resim seramik ve heykeltraşlık sanatını özel hocalardan ders almışlar ve bu sanat dallarının öncüleri olmuşlardır. Bu öncü kadınlar aile hayatlarında da batı yaşantısını seçmişlerdir. Bu yazımızda bu öncü kadınlar kimdir onları bir liste halinde sunacağız hayatları hakkında geniş bilgiler sanat kitaplarında ve internette bulunmaktadır.
CELİLE HİKMET (1880-1956) Ressam, Nazım Hikmet'in annesi, Yahya Kemal'in sevdiği kadın evlenme gerçekleşmemiştir. Dr. Hikmet Beyin eşi, Zonaro'dan resim dersleri almıştır.
MİHRİ MÜŞFİK (1886-1954) İlk Türk Kadın Ressam, pek çok kadın ressamın öğretmeni Celile Hikmet, Nazlı Ecevit, Fahrünnisa Zeyd, Aliye Berber, Hale Asaf öğrencileridir.
MÜFİDE KADRİ (1890-1912) İlk Türk ressamlarından
MELEK CELAL SOFU (1896-1976)
Resim, heykel ve hat sanatçısı kadın, Celal Sofu ve Dr. Lampe ile evlenmiş,
NAZLI ECEVİT (1900-1985) Bülent Ecevit'in Annesi, Mihri Müşfik öğrencisi
FAHRÜNNİSA ZEİD (1901-1991) Şakir Paşa'nın kızı & Ürdün Prensi ile evlenerek Ürdün Prensesi olmuş, Halikarnas Balıkçısı'nın (Cevat Şakir Kabaağaç) kardeşidir. Mihri Müşfik'in öğrencisidir.
SABİHA BENGÜTAŞ (1904-1992) İlk Yontucu
Sanayi Nefise'den mezun ilk Türk kadını, heykeltraş, pek çok ünlü kişinin heykellerini yapmıştır. 1919 yılında Sanayi Nefise'ye girmiştir.
HALE ASAF (1905-1938) Ressam Mihri Müşfik Yeğeni
ALİYE BERGER (1906-1974) Ressam Şakir Paşanın kızı Halikarnas Balıkçısı'nın (Cevat Şakir Kabaağaç) kardeşidir. Mihri Müşfik'in öğrencisidir.
YVONNE KARSAN (1907-1986) Ressam Ali Karsan Eşi-Fransız asıllı
FÜREYA KORAL (1910-1997) Seramikçi Şakir Paşanın torunu
Halikarnas Balıkçısı'nın (Cevat Şakir Kabaağaç) yeğenidir.
EREN EYÜBOĞLU (1907-1988) Ressam Bedri Rahmi Eyüboğlu eşi- Romen asıllı
EMEL KORUTÜRK (1910-2013) Ressam 6. Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk eşi, Salah Cimcoz'un kızı
MARİ GEREKMEZYAN (1913-1947) Ermeni asıllı Türk Heykeltraş -Bedri Rahmi Eyüboğlu Sevdiği kadın
MELAHAT ÜREN (1918-1958) Ressam Eşref Üren eşi
ŞÜKRİYE DİKMEN (1918-2000) Ressam
NASİP İYEM (1921-2000) Ressam, Seramik Sanatçısı, Heykelci, Nuri İyem eşi