KAUNOS’LU MATEMATİKÇİ DIONYSODOROS (M.Ö 1 yüzyıl)
Muğla’da Ekim ayında yapılacak Hidroloji kongresi için Karia kentlerinde yaptığım gezilere ve okuduğum kitaplara dayanarak bir su tarihi özeti sunmayı planla-maktayım.
Bu arada Baki Öğün (1922-2001) ve Cengiz Işık tarafından İngilizce yayınlanan Kaunos isimli kitabı okudum. Bu kitapta Kaunos kentinden Dionysodoros isimli bir matematikçinin çıktığını öğrendim. Bu kitaptan bir özet yapmaya çalışacağım.
İsmi Türkçede zor okunan bu matematikçinin hayatı hakkında iki kaynaktan çok az bilgi gelmektedir.
İlki Amasya doğumlu Strabon (M.Ö 64-MS 24) tarafından açıklanan Karadeniz Amisene (Samsun ?) doğumlu olan bir Dionysodoros’tur.
Diğer kaynak ise Romalı Tarihçi Gaius Pliny’dir (23-79). Kübik denklemleri çözdüğünü “Naturel History (Doğa Tarihi)” isimli eserinde ondan söz etmektedir..
1900 yılında yayınlanan bu eserinde W. Cronet M.S 79 yılında İtalya’da Herculaneum isimli kente yanardağ patlaması sonucu tesadüfen bozulmamış bir papirüste şu ifadeye rastlanmıştır.
“Philonides was a pupil, first of Eudemos, and afterwars of Dionysodorus, the son of Dionysodorus the Caunnian”
Philonides önce Eudedos’un daha sonra Kaunoslu Dionysodoros oğlu Dionysodoros’un öğrencisi olmuştur.
Bu arada sözü edilen Philonides’in hocası Dionysodoros’un derslerini (lectures) yayınladığından söz edilmektedir.
Değerleri bilim adamları tarafından kazılar ve araştırmalar devam etmektedir. Umarım bu değerli ve hemen yanımızdaki Kaunos kentinden yetişmiş geometrici hakkında daha fazla bilgilere ulaşırız diye düşünüyorum.
Aşağıya 1916 yılında A. Maturi tarafından çekilmiş Kaunos kenti Akropoli ile Dalyan nehrinin fotoğrafı verilmiştir.