LUKIANUS (120-180)
Lukianos Kommanege krallığı içinde yer alan bugün Adıyaman sınırları içinde ve Fırat Nehri üzerinde olan Samsat (Samasota) antik kentinde 120 tarihinde doğmuş, ana dili Aramice (Syrian) olan bir yazardır. Ama doğduğu toprakları terk ederek Iyonya'ya (Ege) gelmiş, sonra Atina'ya gitmiş, Grekçe'yi eğitim dili olarak kabul etmiş, Eski Yunan'da önde gelen bir Hitabet (Rhetorican), Yergici (Pamphleeter) ve Hicivci (Satirist) bir yazarı olmuştur.
Hayatı hakkında net bilgiler gelmemektedir. Kaynaklarda ismi Lucian, Lucianos (Grekçe), Lucianus (Latin) olarak geçmektedir.
Küçük bir çocukken Samasota antik kentinde Yontucu olan amcasına modellik yapar daha sonra onunla kavga eder ve batı Anadolu'ya gelir ve ciddi bir Grekçe eğitim alır. Ana dili Aramaik olduğu halde Homeros ve Plato'nun (Eflatun) eserlerine büyük ilgi duyar. Onları örnek alır, inceler
Batı Anadolu başta olmak üzere Konuşmacı (Hatip-Public Speaker) olarak görev yapar. Daha sonra Atina'ya gider ve diğer Yunan kentlerini dolaşır. İtalya'ya ve Fransa'ya (Gaul) yolculuk yapar.
Lukinos çok üreten bir yazardır. İnternete girildiğinde 80 kadar eserine rastlanır. Kendisi de Platon gibi karşılıklı konuşmalarla fikirlerini açıklar. Eserlerinin çoğu bu tarzdır.
Roma'da iken Romalı dostlarının sayesinde İskenderiye'de çok önemli bir göreve getirilir.
Ben Felsefe eğitimi görmedim ama meraklı biri olarak onları tanımaya çalışıyorum. Onların nereli olduğu hangi dili kullandığı kitapları olup olmadığı ve onların bugüne ulaşıp ulaşamadığı çok ilgimi çekiyor. Anadolu'dan fışkırıp batı dünyasına ışık saçan bu kişilerin yarıdan çok fazlasını inceledim, kalanları da inceleyebilirsem, ortaya bölgenin tarihi bakımından çok değerli bir dokümanın ortaya çıkacağına inanıyorum.
Burada şunu kabul etmeliyiz. İlk çağda Anadolu ve yöremizde edebiyata mitolojiye ve sanata hâkim dil Grekçe'dir. Onları sevelim veya sevmiyelim bu gerçeği kabul etmeliyiz. Lukianus kişiliğinde bu apaçık ortadadır.
Ana dili Arami olduğu halde tüm eserlerini Grekçe yazmıştır.