Bir önceki yazımda Türkiye de 3 kişinin Nobel Ödülü aldığını belirtmiştim. Buna Yunanistan adına 1963 yılı Edebiyat Ödülünü kazanan YORGOS SEFERİS (1900-1971) Osmanlı vatandaşı olarak İzmir Urla doğumlu olduğundan 1914 yaşına kadar İzmir de yaşadığından onu da ekleyebiliriz. O zaman
1963 Edebiyat YORGO SEFERİS & 2006 Edebiyat ORHAN PAMUK & 2015 Kimya AZİZ SANCAR & 2024 Ekonomi DARON ACEMOĞLU olduğu kabul edilebilir.
Bu yazımda önce Osmanlı döneminde birlikte yaşadığımız Rum, Ermeni, Arap, Bulgar, Yahudi Nobel kazanan kişileri tanıtmaya çalışacağım.
RUMLAR
Yunanistan Edebiyat dalında 2 kişi ödül kazandı1963 Yorgo Seferis (Urla İzmir 1900)
ERMENİLER
İki kişi ödül kazandı 2021 Tıp Artem Patapoutian & 2024 Ekonomi Daron Acenmyan
ARAPLAR
Müslüman Araplar Bilim 2 Edebiyat 1 Barış 6 olmak üzere 9 ödül almışlardır. Bir önceki yazımda incelenmişti.
BULGARLAR
Bir kişi kazanmış 1927 yılı Edebiyat Elias Canetti (1905-1994) Bulgaristan doğumlu
YAHUDİLER
En çok ödül alanların başında gelmektedir. İsrail'den ödül alanlar 12 ve Amerika ve Avrupa ülkelerde yaşayan Yahudilerin sayısı 216 olmaktadır. Detayı
Kimya ödülü alanlar 35 kişi
Tıp Ödülü alanlar 60 "
Fizik Ödülü alanlar 57 "
Edebiyat Ödülü alanlar 17 "
Ekonomi Ödülü alamlar 38 "
Barış Ödülü alanlar 9 " Toplam 216
Yahudilerin bilim alanında çalışmaları olağan üstüdür. Bunun 190 adedi bilim alanındadır. Bunlar arasında 1921 yılında Fizik ödülü alan ALBERT EINESTEIN (1879-1955) ve1927 yılında Edebiyat dalında ödül alan HENRY BERGSON (1859-1941) en önde gelenleridir.
Yahudi nüfusu dünya nüfusunun sadece binde 2 olduğuna göre bu çok önemli bir başarıdır. ANCAK BUNLAR ARASINDA TÜRK YAHUDİSİ YOKTUR.
BAZI DİĞER ÜLKELER
İran'dan Barış dalında 2 kişi ödül almıştır.
Irak bir kişi barış ödülü almıştır
DÜNYA ÖLÇÜSÜNDE NOBEL ÖDÜLÜ ALANLAR
Bu konuda en çok ödül alan 10 ülke şöyledir
Amerika Birleşik Devletleri 375 kişi
İngiltere 129 "
Almanya 108 "
Fransa 69 "
İsveç 32 "
Japonya 27 "
Kanada 26 "
Rusya 25 "
Avustralya 21 "
Hollanda 21 " olmaktadır
Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Kanada ve Avustralya aynı kültürel kökten geldiği varsayılırsa bu devletlerin kazandığı ödül 551 olmaktadır
2024 yılı itibariyle Nobel Ödülü alanların sayısı yaklaşık 1.150 olmaktadır. Buna göre
Anglo-Saxson devletlerin kazandığı ödül 551:1.115 = % 48
Yahudi kökenlilerin kazandığı ödül 216:1150 = % 19
Müslüman ülkelerin kazandığı ödül bilim 3, edebiyat 3, barış 8 olmak üzere 14 kişidir
Müslüman ülkelerin 14: 1.150 = % 1 olmaktadır.
Bu tablolar incelendiğinde Türkiye'nin takip etmesi gereken yönü göstermektedi.
Yazıya internetten Alfred Nobel, Albert Einestein ve Henry Bergson'un fotoğrafı eklenmiştir.