OSMANLI DÖNEMİ İLK KADIN ROMAN YAZARI SIRPUHI DÜSARP (1841-1901)


 

MEHMET BİLDİRİCİ

 

Kadınların sosyal hayata katılması, kadın haklarının savunulması, toplumun çağdaşlaşması, Batı değer ve sanatlara yönelmesi son Osmanlı döneminde başlamış, Atatürk'ün dehası ile başarılan devrimlerle bugün ki günlere gelinmiştir. Türk kadınları ve kızlarının İran ve Afganistan'da olduğu gibi kazanılmış bu haklarının kaybetmeyeceği konusunda iyimserim. Türk kız ve kadınlarının bu konuda çok uyanı olması gerektiği ortadadır.

Bu mücadelede kadın haklarının savunulması Türk kadınları yanında Osmanlı vatandaşı Müslüman olmayan vatandaşlarla desteklenmiş durumdadır.

Bunlara Osmanlıda ilk kadın romancı İstanbul doğumlu ve Ermeni bir ailenin kızı olan ilk kadın yazarı Düsap örnek verilecektir.

Osmanlı dönemi ilk roman yazarı Sırpuhi Düsap İstanbul Ortaköy'de dünyaya gelmiş, annesi de Kadın Hakları savunucusu idi. Düsap 1870 yılında bir Fransız orkestra şefiyle evlenmiş, 1091 yılında İstanbul'da ölmüştür. 

Düssap üç roman yazmıştır. Mayda, Siranuş, Araksiya. Romanlarında kadınların okuyarak meslek sahibi olmalarını, onlar üzerinde toplum baskılarının olduğu, erkek egemenliğinin olduğu gibi konuları işlemiştir.

Ama şu da bir gerçek Düssap Türk toplumu içinde yaşamasına karşı eserlerini Ermenice yazmıştır. Bundan toplumun büyük kesimi pek haberdar olmamıştır. Çünkü eserleri son zamanlarda Türkçe'ye kazandırılabilmiştir.

Bu yazı İnternette olan hayat hikâyesinden özetlenmiş yazıya bir resmi eklenmiştir.

YAZARIN DİĞER YAZILARI