İZMİR'DE KÖY ENSTİTÜLERİ VE YEREL YÖNETİMLER ÇALIŞTAYI

İZMİR'DE KÖY ENSTİTÜLERİ VE YEREL YÖNETİMLER ÇALIŞTAYI

Prof. Dr. Kemal Kocabaş

Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği (YKKED) ve  Konak Belediyesi 11 Ocak 2020 tarihinde İzmir'de  Ahmet Adnan Saygun Kültür Merkezinde "Köy Enstitüleri ve Yerel Yönetimler" başlıklı bir çalıştay gerçekleştirecekler.  Çalıştayda alanlarında uzman yaklaşık 80-90 dostumuz; "Eğitim Hakkı ve Yerel Yönetimler, Okul Öncesinden Yüksek Öğrenime Öğrencilerin  Kişilik-Akademik  Gelişimlerine Destek Eğitimi ve Yerel Yönetimler, Yerel Yönetimlerde Kültür ve Sanat Eğitimi, Yetişkin Eğitimi ve Yerel Yönetimler, Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği ve Yerel Yönetimler, Yerel Yönetimlerde Tarım, Ekoloji, Gıda Güvenliği, Doğa ve Çevre Eğitimi, Kooperatifçilik ve Yerel Yönetimler, Köy Enstitülerinin Güncel Karşılığının Yaratılması ve Yerel Yönetimler" başlıklarında 8 farklı çalıştay grubunda ortak aklı üretecekler.  Çalıştayın devamı  olarak 18-19 Nisan 2020 tarihlerinde Köy Enstitülerinin 80. Kuruluş yıldönümünde bir sempozyum gerçekleştirilecek ve sonuçlar kitaplaştırılarak  YKKED yayınlarından yayımlanacaktır.

Çalıştay, 11 Ocak 2020 Cumartesi günü sabah saat 10.00'da Konak Belediye Başkanı Sayın Abdül Batur ve YKKED Genel Başkanı Prof. Dr. Kemal Kocabaş'ın konuşmalarıyla başlayacak. Daha sonra 8 farklı salonda onar kişilik gruplar halinde, sabah ve öğleden sonra iki oturum olmak üzere 6 saat boyunca yönlendiricilerin hazırladığı ve önceden katılımcılara  ilettikleri sorular çerçevesinde kendi konularını  tartışacaklar. Oturumlar sonrası her grup kendi önerilerini raporlaştıracak, sonrasında çalıştay yönlendiricileri bu raporları tüm katılımcılara sunacak ve raporlar tartışılacak.

NEDEN KÖY ENSTİTÜLERİ?

Köy Enstitüleri, ülkenin gereksinmelerinden doğan ve deneysel pedagojiyi hayata geçiren, işlevsel bir eğitim sisteminin adıdır. Hayatın gerçek problemleri üzerinden öğrenme kavramını uygulamalı eğitimle hayata geçiren, "bilmek yapabilmektir" anlayışıyla öğrenilen bilgilerin, işe, üretime dönüşümünü sağlayan,  özgün eğitim kurumlarıydı. Köy Enstitüleri nitelikli eğitim yapan,  öğrencilerinin çok boyutlu, bütünsel   gelişimlerini sağlayan, aktif yurttaşlar yetiştirmeyi temel alan eğitim kurumlarıydı.  Köy Enstitüleri  evrensel "eğitim hakkı"  kavramını hayata geçirerek 1940'lı yıllarda yoksul köy çocuklarını okulla, kitapla, müzikle, resimle, demokratik eğitim süreçleriyle buluşturarak onların uygarlaşma, toplumsallaşma  ve özgürleşme süreçlerini hayata geçiren  pozitif ayrımcı eğitim kurumlarıydı. Köy Enstitüleri, laik, demokratik, bilimsel, karma  eğitimin özgün kurumlarıydı ve bize özgü bir kazanımın adıydı. İnsan, sanat, demokrasi merkezli Köy Enstitüleri  felsefesi bu anlamda bir öğreti ve yaşam biçimi olarak  günümüzde hayatın her alanında  karşılığı olan bir deneyim ve kazanımdır.

2020  TÜRKİYE VE EĞİTİM

Son on beş yılda  yoğun bir şekilde eğitimde piyasalaşma ve dinselleştirme süreçleri iç içe  yaşanmaktadır. Dinselleştirme politikaları eğitimin  evrensel laik doğasını,  piyasalaştırma politikaları da eğitim hakkı kavramını yok etmektedir. Eğitim sisteminde  sınıfsal, bölgesel, okul bazında ve  cinsiyete dayalı adaletsizlikler ve eşitsizlikler yoğun bir biçimde yer almaktadır. Ayrıca yaşanan  bu süreçler,  ulusal ve uluslararası sınav sonuçlarının gösterdiği gibi eğitimin niteliğini kaybettiğini, kamusal eğitimin çöktüğünü işaret etmektedir. Özel okulların oranının yüzde 15'e çıkması, açık öğretime geçen öğrenci sayısının 1.5 milyona ulaşması, imam hatip okullarına giden öğrenci sayısının 1.5 milyona yaklaşması  rasyonel olmayan bu eğitim politikalarının sonuçlarıdır.  Eğitimin nitelik kaybında bir başka önemli neden ülkenin öğretmen yetiştirme sistemindeki sorunlardır. Eğitim fakülteleri kitlesel, ezberci eğitim yapan yükseköğretim kurumlarına dönüşmüş, orta öğretim düzeyinde öğretmen yetiştiren Köy Enstitüleri ve Öğretmen okullarının yetiştirdiği öğretmen niteliğini yakalayamamışlardır. Üniversiteler, özgürlüklerini ve özerkliklerini kaybederek  suskun, içine kapanmış, motivasyonlarını kaybetmiş ve toplumsal sorumluluklarını yerine getiremez hale gelmişlerdir. Tüm bu nedenlerle Türkiye yeni bir eğitim reformu tartışmasını gündemine mutlaka taşımak zorundadır.

YEREL YÖNETİMLER VE EĞİTİM

Ülkede kamusal eğitimin tüm alanlarda niteliğini kaybetmesi, dinselleştirilmesi ve piyasalaştırılması nedeniyle özel okul sayısı artmakta ve varsıl aileler  de çocuklarının eğitimini yurtdışında aramaktadır.  Orta ve alt gelir grubundaki ailelerin çocukları sınav sistemleri zorlanarak  imam hatip okullarına yöneltilmektedir.   Tüm bu koşullar  eğitim ve kültürel çalışmaların  yoğun bir şekilde yerel yönetimlerin  yeni çalışma alanı olarak devreye girmesine neden olmakta ve yeni bir sosyal belediyecilik anlayışının hayata geçmesini zorunlu kılmaktadır.  Yerel yönetimler artık elektrik, su, yol çalışmaları dışında sistematik olarak  eğitimi gündemlerine, çalışma alanlarına  almak durumundalar. Sosyal belediyecilik alanında birçok belediyede çalışmalar yapılmakta olup bu çalışmalar birbirinden kopuktur ve sistematik değildir. Bu konuda bir model üretmek zorunluluğu vardır. Yerel seçim çalışmaları sırasında bunun farkında olan bazı aday adayları YKKED'e başvurarak "yerel yönetimlerde Köy Enstitülerinden nasıl yararlanabiliriz, nasıl ortak çalışma yapabiliriz" arayışına yönelmişlerdir. Daha sonraki süreçlerde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Ekrem İmamoğlu'nun, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Tunç Soyer'in enstitülerden nasıl yararlanacaklarına ilişkin açıklamaları basında yaygın bir şekilde yer aldı. Düzenlediğimiz çalıştay, bu konuda özgün, sistematik bir çalışma yaparak yerel yönetimlerin Köy Enstitüleri kazanımlarından nasıl yararlanabileceklerine yönelik bir düşünsel zenginlik üretmeyi amaçlamaktadır. Özellikle kent yoksullarının yaşadığı kent çeperlerinde yapılacak bu çalışmaların  insan merkezli sosyal belediyeciliğin  geleceği açısından çok değerli olacağı açıktır.

SON SÖZ

Bilindiği gibi, Türkiye kısır tartışmaların yaşandığı, demokrasi kültürünün içselleştirilemediği bir ülke.  Son dönemdeki önemli tartışma yaratan  Kanal İstanbul örneğinde bilim dünyasının, üniversitelerin  sürece ilişkin özgürce açıklamalar yapamadığı herkes tarafından gözlenmektedir. Sadece bu örnek bile ülkedeki siyasal iklimin tüm  kurumlar üzerinde bir baskı yarattığını çok açık biçimde göstermektedir.   Bu koşullarda alanında uzman arkadaşlarla, yerel yönetimlerde ülkenin özgün kazanımı olan Köy Enstitülerinin güncel uygulama alanlarını tartışmanın, hem demokratik kültürü hayata geçirmek hem de topluma yarar sağlamak anlamında  önemli bir karşılığı olduğunu düşünüyoruz. Bu çalışmalara katılarak düşüncelerini özgürce ifade edecek çalıştay katılımcılarına ve bu çalıştay imecesinde yer alan Konak Belediye Başkanlığına  sonsuz teşekkürlerimizle.

 

Açıklama: https://ssl.gstatic.com/ui/v1/icons/mail/images/cleardot.gif

 

YAZARIN DİĞER YAZILARI