CUMHURİYET'E GİDEN 52 HAFTA


Yazar İzzet Çalışlar' in düzenlediği "Cumhuriyet'e Giden 52 Hafta" kitabı, Oksijen Gazetesinin eki olarak verilmişti, geçen günlerde.

 Kitap 261 sayfa, 61 başlık altında toplanmış olaylardan oluşuyor.

Kitap, "Bu Hafta, Yüzyıl Önce Öyle Bir Haftaydı Ki.."  anılarla başlıyor.

İsmet Paşa Lozan Yolunda, Yeni Halife, Son Veliaht Abdülmecit Efendi, On Bir Hafta Sürecek Maraton Başladı, Masada Musul Var, Adam Yerine Koymama Cüreti, İngiliz Hava Saldırısı, Kemalizmin İlk Belgesi, Telgraf Trafiği, Mustafa Kemal Paşa Devrede, Batı Cephesi'nde Yeni Bir Şey Yok, Yeni Türkiye Ne Demek, Zaferin Yeni Tanımı, Buraya Kadarmış, Dersimiz İktisat, İzmir Sokakta, Latife Hanım Köşk' te, İktisadi Misak, Politikanın Kaynama Noktası, Adana-Mersin- Tarsus Hattı, İtilaf Devletleri Acil Toplantıda, Yunanistan Dış Sesler, Trabzon'dan İsyan Sesleri, İlk Meclisin Son Oturumu, Yeniden Lozan, Chester Projesi Koşulları Açıklandı, Lozan'da Kürt Sorunu, Lozan'da Suikast, Ankara'da Kuşku, Kapitülasyonlara Hayır, Kriz ve Çözüm, Diplomat Açısı, Ekonomi ve Para, Lozan' da Chester Arızası, Dünyanın Yeni Türklere Bakışı,  Lozan'da Ciddî Konular Haftası, Lozan'da Son Düzlüğe Girildi, İngiltere'den Son Tehdit, Oniki Ada Ne Olacak, Büyük Savaş' in Resmen Bittiği Gün, Lozan'da ABS Mesaisi, Seçimin Sonucu: Partileşme Kararı, Ankara Gündemi, TBMM'den Lozan'a Onay, İstanbul'da Hayat, Çankaya' da Yoğun Mesai, Şeyh Sunusi Ankara'da, Lozan Sonuçları Hayata Geçiyor, Şu Yemen Elleri, Kurtuluş Sonrası İlk Gün, Mübadele, Ankara Gün Sayıyor, Halife Ne Olacak? yazısıyla bitiyor.

Cumhuriyet nasıl kuruldu, hangi şartlar altında, ne gibi zorluklar yaşandı gibi konular işleniyor, kitap o günleri anlatıyor. 

Kitabın arka sayfasındaki metinde:

Atatürk "Cumhuriyet" sözcüğünü ilk kez 23 Eylül 1923'te Viyana'da yayımlanan "Neue Freie Presse" adlı Avusturya Gazetesi'ne  verdiği mülakatta kullanmıştır. " Yeni Türkiye'deki gelişme henüz tamamlanmadı.  Bu yolda sonuna kadar gidilmeli. Son ve en iyi halini bulmak için değişiklikler, düzeltmeler ve iyileştirmeler gerekli. Ancak Türkiye, çok kısa zamanda, bütünüyle ve ruhuyla layık olduğu yapıya kavuşacak. Yeni Türkiye Anayasa'sının ilk maddelerini size tekrar edeceğim, Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. Yürütme gücü ve yasama yetkisi, ulusun gerçek temsilcisi olan TBMM'de toplanır. Bu ikisini  bir sözcükle özetlemek mümkündür, Cumhuriyet"

1 Kasım 1922'de saltanatın kaldırılmasından Cumhuriyet'in ilan edildiği 29 Ekim 1923'e kadar geçen süreyi toparlamış, bu kitap.  

Kitap "Ve Yeni Kabine" başlığıyla bitiyor. 29 Ekim sabahı Fransız gazeteci Maurice Pernot'ya bir demeç veren Gazi, "Ülkemizi çağdaşlaştırmak  istiyoruz. Bütün çalışmalarımız Türkiye'de çağdaş, Batılı normlara sahip hükümet şekli oluşturmak için "

O akşam TBMM'den istediği anayasa değişikliğinden sonra Cumhurbaşkanı olarak birlikte çalışacağı hükümet üyelerini açıklamış.

Başbakan ve Dışişleri Bakanı: İsmet Paşa, Diyanet Bakanı: Mustafa Fevzi, Genelkurmay Başkanı: Mareşal Fevzi Paşa, İçişleri Bakanı: Ahmet Ferit, Maliye Bakanı: Hasan Fehmi, Milli Savunma : Kazım Paşa, Ekonomi Bakanı: Hasan Saka, Eğitim Bakanı: İsmail Safa, Bayındırlık Bakanı: Ahmet Muhtar, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı: Refik Saydam, Mübadele, İmar ve Iskan Bakanı: Mustafa Necati olmuş.

Bir yıl boyunca yaşananları ele almış, İzzeddin Çalışlar.

Herkesin okuması gerekiyor.

YAZARIN DİĞER YAZILARI