ÇUKUROVA FATİHİ: MÜFİDE İLHAN

 

Gazeteci Yeşim Nur Mantaş, 27 Ekim 2023 Oksijen Gazetesindeki, 1950 seçimlerinde Türkiye'nin ilk kadın belediye başkanı Müfide İlhan' i almış.

Öğretmen olmuş, yedi çocuğun annesi Müfide İlhan. İstanbul'da doğmuş, Mersin ona farklı bir kariyer yaratmış. Atatürk sevgisi, ona duyduğu hayranlık, yaşamında yeni yollar açmış. Bir konuşmasında Atatürk'ü yakından görmesinin önemli bir rol oynadığını söylemektedir.

" Babam Nazif Çakmak Anafartalar'da şehit düşmüştü. Annemle birlikte Ankara'da amcam Mareşal Fevzi Çakmak' in yanındayız. Onun kızlarıyla ile okula gidiyoruz. Ben o zaman ilkokul 3. sınıftayım. Bir gün amcam Fevzi Çakmak, " Müfide, yarın Mustafa Kemal ,bize gelecek, kahveyi sen getir" dedi. Atatürk'e kahveyi ben götürdüm. Kahveyi ikram ederken Mareşal " Bizim rahmetli Nazif Çakmak' in kızı Müfide " diye takdim etti. Atatürk 'ün gözleri doldu. Başımı okşadı, ben de elini öptüm. O günü hiç unutmam. Müfide İlhan' in unutamadığı çocukluk anılarından biri de: "Cumhuriyet'in ilan edildiği 29 Ekim 1923 gününü de unutamam. 1923 yılında Ankara'da Keçiören bağlarında bir evde oturuyorduk. Amcam Fevzi Paşa beni ve iki kızını Kız Mektebine yazdırmıştı. Keçiören' den bir fayton ile gider gelirdik. Okulun bulunduğu sokak, faytonun bile zor geçeceği kadar dar bir sokaktı. 29 Ekim sabahı okula gitmek için faytona bindik. Şimdiki meteorolojinin bulunduğu Kalaba Köyü tepesinde Genel Kurmay Başkanlığı Binasını görünce çok duygulandık. Askerler faytonumuzu durdurdular, bugün Cumhuriyet ilan edilecek dediler, oradan geri döndük. O sırada toplar atılmaya başladı. Cumhuriyetimizin kuruluşunu o çocuk dünyamızda kutladık. "

İki küçük olay da Müfide'yi çok etkilemiştir.

Müfide 1927-28 öğretim yılında öğretmen okulunu başarı ile bitirir. Diplomasını alır ve 1928 yılında Kadıköy 8. İlkokulunda öğretmen olarak göreve başlar. Bir yıl sonra Mareşal Fevzi Çakmak' in yaveri Yüzbaşı Nuri Çetinkaya ile evlenir. Önce Erzurum'a giderler, orada iki sene kalırlar. Oradan Doğubeyazıt ve Kırklareli' ne tayinleri çıkar. İlhan, öğretmenlik görevlerine devam etmektedir. Ardından Ankara ve sonrasında eşi Nuri Çetinkaya'nın ataşe olarak tayini çıkar. Ancak 1937 'de çocuklarını alır ve Ankara'ya, Türkiye 'ye döner.

Mersin doğumlu Dr. Faruk İlhan'la tanışır. Dr. Faruk İlhan Afganistan' a davet edilir. Müfide Hanım, Faruk Bey'in evlenme teklifini kabul eder. Kabil'e giderler, nikahları Büyükelçi Memduh Şevket Esendal tarafından kıyılır. Afganistan'da kaldıkları süre içinde üç çocukları olur. Çocuklarının adını Atok, Nimla ve Simla koyarlar. Bu arada Müfide İlhan Türk Büyükelçiliği'nin desteği ile Kabil'de bir Türk okulunun açılmasını sağlarlar ve orada kaldıkları süre içinde Türk çocuklarının eğitimiyle uğraşır.

Altı yılın ardından 1944'te İlhan ailesi Türkiye'ye dönmeye karar vermiştir. Aile önce Ankara'ya daha sonra da Mersin Memleket Hastanesine Baştabip olarak atanır.

Türkiye'de 1946'da çok partili dönem başlamıştır. 7 Ocak 1946'da Celal Bayar ve Adnan Menderes olmak üzere Demokrat Partiyi kurarlar. Partinin Mersin Il Örgütü heyecanla kurulur. Parti Yöneticileri önce Dr. Faruk İlhan' a partiye girmeyi teklif ederler. O doktor olarak hizmet etmeyi tercih eder. Teklif daha sonra Müfide Ilhan' a yapılır. DP Genel Başkanı Celal Bayar Mersin'e gelir. Beraber çalışmaktan mutlu olacaklarını ve Müfide İlhan'i partiye girmesi için ikna ederler.

Müfide İlhan, o günleri şöyle anlatmaktadır.

" 40 yaşında 7 çocuk anası olarak bir kadın Cumhuriyetin kalkınmasında faydalı olacağıma inandığım için siyasete atıldım. Ben de DP 'nin "Söz Milletin" sloganına inanarak girdim, siyasete." diyordu.

Müfide İlhan, mitinglerde yaptığı ateşli konuşmalarla tanınır. Mersin halkının kalbini fetheden kadınlar " Çukurova Fatihi" ismini takarlar. Seçimler 14 Mayıs 1950 Pazar günü yapılır ve DP seçimi kazanır. CHP seçimi kaybetmiştir. Hemen ardından Eylül 1950'de yerel seçimler yapılır. Müfide İlhan mitinglerde gösterdiği özverili çalışması nedeniyle liste başı olarak belediye meclisine girer. 

  

YAZARIN DİĞER YAZILARI