Sinema sektörümüz yaratıcılık krizleri yaşasa da Cumhuriyetimizin 100.yılında tüm dünyada dolaşan filmler üreten sektör haline geldi.
Oksijen Gazetesinin 27 Ekim 2023 tarihli sayısının 4.cü sayfasında Burak Göral yazmıştır, Sinema Sektörünü.
Türkiye'de sinema tarihi Cumhuriyet'in ilanından çok önce başlamıştır. İlk sinema gösterilerin 1897 tarihinde yapıldığı söylenmektedir. Türkiye'nin ilk sinema salonu Beyoğlu Tepebaşı Amfi Tiyatrosu'nda açılır. 1908 yılında Fransız Pathe şirketinin İstanbul'da açtığı sinema salonudur. Bir salonda İzmir'de açılmıştır. İkisi de Türkiye'nin ilk sinema salonlarıdır. Beyoğlu'ndaki Parte Sineması 1958'de yıkılır.
İlk sinemacılar 1912 yılında çıkar ortaya. Manaki Kardeşler, Osmanlı sınırları içinde oldukları için Türk Sinemasının ilkleri sayılabilir.
Onların çektikleri Sultan Reşat' in Rumeli Seyahati belgeseli, kimilerine göre Fuat Uzkinay' in 1914'te çektiği Ayastefanos'taki Rus Abidesinin Yıkılışı Türk Sinemasının ilk filmidir.
Türk Sinemasının ilk konulu filmlerini 1917'den itibaren Sedat Simavi yapmaya başlar. Pençe ve Casus adlı filmler Türk Sinemasının ilk konulu filmleridir. Türk tiyatrosunun önemli isimlerinden Ahmet Fehim Efendi, 1919'da İstanbul işgal altında iken Hüseyin Rahmi Gürpınar' in eserinden uyarladığı Mürebbiye ile Türk sinema tarihinin ilk sansürünü yer. İşgal kuvvetleri filmin gösterilimini engeller. 1922'de savaş bitmiştir. 1922-1938 yılları arasındaki dönem Tiyatrocular Dönemi ya da Muhsin Ertuğrul Dönemi olarak adlandırılır. 17 yıllık dönemde tek bir yönetmen görülmektedir.
1923'e kadar çekilen filmlerde gayrimüslim kadınlar rol alırken Cumhuriyet'in kuruluşuyla aynı yıl, Muhsin Ertuğrul'un Halide Edip Adıvar' in aynı adlı eserinden uyarladığı Ateşten Gömlek filminde ilk kez iki Müslüman kadın oyuncu rol alır. Bunlar Bedia Muvahhit ve Neyyire Neyyir'dir. Ilk sesli Türk filmi yine Muhsin Ertuğrul'un yönettiği 1931 yapımı İstanbul Sokakları olur. Bir sene sonra da Kurtuluş Savaşı'nı konu alan Bir Millet Uyanıyor filmi yapılır. Sinemamızın ilk kadın yıldızı Cahide Sonku rol almıştır.
Nazım Hikmet, önceleri Muhsin Ertuğrul'un asistanı olarak görülmüştür. Çektiği film Cumhuriyet'in toplum üzerindeki etkisini konu alan bir filmdir. Güneşe Doğru filmi 1937'de çekilmiş, savaşta hafızasını yitiren bir gencin hâlâ savaşın devam ettiğini tahayyül etmektedir. Bir nizamnameyle sınırlar çizilir, sinemacılara. Buna karşılık sinema salonları çoğalır, halkın sınamaya olan ilgisi artar.
1939 ile 1949 arası geçiş dönemidir. Tiyatrocular Dönemi bileşken, sinemacılar dönemi başlar. 1949 yılı "Ustasız Usta" olarak anılan Lütfi O. Akad'ın ilk filmini çektiği yıldır. "Vurun Kahpeye" Türk Sinemasında öncü olmuştur. Akad'ın sineması halkçıdır, tiyatroculardan farklı olarak çok sinematografik öğelerle doludur. Kanun Namına, Hudutların Kanunu, Vesikalı Yarim, Gelin-Düğün-Diyet üçlemesi gibi ölümsüz eserlere imza atmıştır.
1951 yılında başka bir "Ustasız Usta" daha, Metin Erksan ilk filmini çeker. Bu film Aşık Veysel'in hayatını anlatır. Erksan kariyeri boyunca Yeşilçam' i zorlayan filmler çeker. Yılanların Öcü, Sevmek Zamanı, Susuz Yaz ve Kuyu filmleri 1960'ların Türk Sinemasına damga vuran filmler olmuştur.
1950'lerde sinemaya başlayan Atıf Yılmaz da Türk edebiyatçıların yazdıklarını sinemaya uyarlayarak sinemaya adımını atar. Türk Sineması için en verimli yönetmenlerinden olur. Ah Güzel İstanbul, Köroğlu, Güllü, Salako, Selvi Boylum, Al Yazmalım, Kibar Feyzo, Bir Yudum Sevgi, Adi Vasfiye, Aaah Belinda, Mine adlı filmler bırakır gelecek nesillere.
1960'lar Altın Dönem diye adlandırılır. 1961 Anayasası toplumun rahatlamasını sağlamıştır.
Çeşitli filmler çekilir, bu dönemde. Ayşecik ve diğer çocuk filmleri, Cilalı İbo, Turist Ömer, gibi komedi, gerçekçi köy filmleri gibi.
Türk Sinemasının ilk uluslararası ödülü 1964 yılında Metin Erksan'ın çektiği "Susuz Yaz" filmi ile gelir. Necati Cumali'nin romanından uyarlanan filmde Hülya Koçyiğit, Erol Taş ve Ulvi Doğan başroldedir. Berlin Film Festivalini'nde Altın Ayı ödülünü kazanır.