YARATICILIĞI YOK MU EDİYORUZ?
Ediyoruz. Biz yetişkinler çocukların yaratıcılığını yok ediyoruz aslında. Onların da bazen bizim gibi düşünmesini istiyor, bizim gibi hissetmesini bekliyoruz.
Yeni neslin algısı, bakış açısı çok farklı. Bunu da çoğu zaman görmezden geliyoruz. Oysa bunu yaparak çocuklarımızın yaratıcılığı geliştirmeyip, yok ederiz. Bir araştırmada çocukların büyüdükçe yaratıcılıklarını kaybettiklerini okudum. Biz eğitimciler bazen öğrencinin değişik bir fikrine hayır olmaz demekle ya da anne babalar “Böyle düşünce mi olur?” gibi ifadelerle onların fikir üretmesine, kalıp dışına çıkıp hayal kurmasına engel oluyoruz.
“En iyi fikirler karşıt düşüncelerden çıkar.” sözünü boşuna dememişler. Bize göre yanlış olan çoğu şey belki de dünyanın en yaratıcı fikri kim bilir?
Ortalama 13 yıldır çocukların yaratıcılıkları ile ilgili yaptığım çalışmalarda; bir eğitimci ve yetişkin olarak, oturup sırf bunun üzerine kafa yorsam asla ve asla aklıma gelmeyecek olanı, çocuğun hayal dünyasında beş dakikada kurgulayıp çizmesi, beni hep hayrete düşürmüştür.
Şuan ortalama yaşlarda olan bireylere bugün hayalinizdeki manzara resmini çizin deseniz bir göl, göl kenarına bir ev, yanına bir ağaç, arkasına bir güneş ve dağ yapar. Çünkü bizlere hayal kurmak için fırsat verilmedi. Bizler belki de başkalarının hayalini kalıp olarak aldık ve çizdik. Oysa şimdiki çocuklar öyle yaratıcı ki olmayanı var gibi düşünüp neredeyse onu ihtiyaçmış gibi kâğıda döküp anlatıyor.
Peki bir çocuğun yaratıcılığını nasıl geliştirebiliriz?
Örneğin; bize göre anlamsız gelebilecek bir çizimini eleştirmeyip, aksine de bunu nasıl çizdiğini sorarak çizdiği hakkında anlatım yapmasına izin vermeliyiz.
Onun hayal dünyasına gitmesine izin vermeliyiz. Bugün kaçımızın hayali var? Kaçımız hayal kurabildik? Ya da kaçımız gerçekleştiremediğimiz bir hayal yüzünden tüm hayallerimizden vazgeçtik?
Hayal dünyasına dalmak yaratıcılığın kapısını açmak gibidir, bir kere o kapıdan girdiniz mi o dünya sizi cezbeder. Çocuklar da o dünyanın içinde olmayı çok sever. Bakın çevrenizdeki çocuklara hayal dünyasında kendine arkadaş edinip oyun kurar, oynar, onunla konuşur ya da onu konuşturur.
Bırakalım çocuklarımız hayal kursun, fikir üretsin. Bizim hayal dünyasında yaşamadığımız/yaşayamadığımız özgürlüğü onlar sonuna kadar yaşasın.
Bizim zamanımızda çoğu şeye yasak, ayıp dediler. Biz hayal kuramadık, kurduğumuz hayalleri yasak diye ayıp diye anlatamadık, yaşayamadık bile.
Onlar hayal kursun, yaşasın.
Çünkü artık biliyoruz hayal kurmamızın, kurduğumuz hayali gerçekleştirip yaşamamızın ayıbı yokmuş.