PLATON'UN AKADEMİSİ DÜNYADA İLK OLARAK AÇILAN OKUL

PLATON'UN AKADEMİSİ DÜNYADA İLK OLARAK AÇILAN OKUL

 

 

Platon derslerini ve tartışmalarını önceleri bir parkta sürdürmüştür. Varlıklı bir aileden geldiği için kendi mülkleri üzerinde bir bina yaptırarak derslere açmış ve öğrenciler kabul edilmiştir. Kendisi ölene kadar Akademi'yi buradan yönetmiştir.

M.Ö 380 yılından itibaren Cnidos'lu (Muğla) Matematikçi EUDOKUS burada görev yapmıştır. Bu Muğla tarihi yönünden çok önemlidir.

Ölümü üzerine kız kardeşi Potone'nin oğlu yeğeni SPEUSIPPOS ( M.Ö 408-339) M.Ö 348-339 yılları arası yönetmiştir.

Okul yaklaşık 200 yıl kesintisiz devam etmiş. M.Ö 83 yılında Akademinin başında Philo görülmektedir. M.Ö 86 yılında Romalı SULLA tarafından Akademi temeline kadar yıktırılmıştır.

MS 410 yılında yeni bir anlayışla Neoplatonizm Okulu olarak yeniden faaliyete geçmiştir. Okulun Hıristiyanlık ve Müslümanlık üzerinde çok etkileri olmuştur.

700 yıl öncesinde duvarında "GEOMETRİ BİLMEYEN BU AKADEMİYE GELMESİN" ibaresi bulunmuştur. Eflatun'un diyaloglarında bazı konuları anlatırken geometriden de yararlanmıştır. Şekillerle açıklamıştır.

Maalesef büyük imar faaliyetleri bulunan İmparator JUSTİANUS (İmp 527-565) tarafından 529 yılında kapatılmıştır. Bu olay bazı yazarlarca antik çağın sonu kabul edilmiştir.

Yaklaşık 25 yüzyıl sonra bilim ve felsefe görüşleri bugünde etkili olmaktadır.

Eflatun Akademisi Panayotis Aristophaon tarafından Atina'da yeri belirlenmiş ve bugün yerinde bir müze bulunmaktadır.

İlk çağda kurulmuş olan diğer okullar da kısaca şöyledir.

İlk kurulan okul M.Ö 600 yıllarında Milet'te Thales tarafından kurulan Milet Okuludur. Üç filozofu vardır Thales, Anaksimander, Aneximenes. Ancak bu okul sadece bu üç filozof ile varlığını sürdürmüştür.

İkinci olarak Anadolu Efes'te kurulan Efes okuludur. (M.Ö 500) Bunun tek filozofu vardır. Heracleitos (Heraklit) olup onun yaşam süresinde etkili olmuştur.

Bir diğeri M.Ö 6 yüzyılın ikinci yarısında Pythagors (M.Ö 570-495) (Pisagor) tarafından Güney İtalya Kroton kentinde açılan okuldur. Özellikle bu tarihte açılmış özellikle matematiğe önem veren bir okul olup bu açıdan tarihte bir ilktir.

Önemli bir diğer okul M.Ö 307 kurulan Epicür (Samos M.Ö 341-270) okuludur. Epicür felsefesini anlatan okul modern Avrupa'da John Locke, John Stuart Mill, Nietzsche gibi yazar ve düşünürleri etkilemiştir.

Çok ilginç Muğla- Antalya arasında İNCEALİLER (OIONANDA) antik kentinde M.S. II yüzyılda bir Epicür okulunun bulunduğu arkeolojik alan ortaya çıkmıştır.

Bir sonraki yazımda Aristo ve Atina'da kurduğu Lise incelenecektir.

Yazıma Eflatun Akademisi ile iki resim eklenecektir. İlki Atina'da Akademinin yerine sonradan yapılmış bir yapı ve Akademiye giden antik yol eklenmiştir.

 

YAZARIN DİĞER YAZILARI