MİRYOKEFALON SAVAŞI

MİRYOKEFALON SAVAŞI

Değerli okurlar, geçenlerde Şadan Hocam' dan bir istek geldi. "Aynur' lu Nail. Sizden ricam: MİRYOKEFALON SAVAŞI' nı yazın. Kitap bile olabilir." Diyordu. Merak ettik. "Hocam, neden özellikle bu savaş?" diye sorduk. O da "Malazgirt giriş,  Miryokefalon da yerleşme. Anlamı: "Birlerce baş" Demek. 11Eylül 1176. Siz DODODENRON'  u yazdınız ya; tedai. O bitkinin tam adı Rododendrum pontica= Orman gülü." Demektir.  Biz de Hocamızın ricasını yerine getirmek için hemen araştırıp bulduk. İşte MİRYOKEFALON SAVAŞI:  "Bizans' ın Anadolu' yu Türkler' den geri alma umudunu tamamen yok eden Miryokefalon Savaşı, 1176 yılında Anadolu Selçuklu Devleti ile Bizans İmparatorluğu arasında yapılmıştır.  Savaşta Bizans İmparatoru 1.Manuel Komenos, ağır kayıplar vermiştir. İşte Miryokefalon Savaşı tarihi, özeti, önemi, nedeni ve sonuçları hakkında tüm bilgiler. Miryokefalon Savaşı, 17 Eylül, 1176 tarihinde Miryokefalon Ovası' nda Anadolu Selçuklu ile Bizans güçleri arasında gerçekleşmiştir. Türkçe adlandırması, "Düzbel Savaşı" olarak kayıtlara geçmiştir. Anadolu Selçuklu Devleti'nin zaferi ile sona ermiştir. Malazgirt Meydan Muharebesi' nin ardından askeri dengenin korunduğu ve Anadolu' da Türk hâkimiyetinin kesin olarak kabul edildiği savaştır. Özeti: Anadolu Selçuklu kuvvetleri çok büyük gruplar halinde yolları tutuyor ve Bizans kuvvetlerine baskılar düzenliyordu. Çıkan hastalıklar nedeniyle de pek çok Bizans askeri öldü. 2. Kılıçaslan İmparatora barış teklifinde bulundu. Fakat Manuel savaşmakta ısrar etti. Manuel ile bir anlaşmaya varılamayacağını düşünen 2. Kılıçarslan ordusunu Miryokefalon kalesinin yakınlarındaki Tzipritze Geçidi' nin en dar yerine yerleştirmiştir. Geçide giren Bizans ordusu, yamaçlarda mevzilenmiş Türkler' in ani saldırısı ile karşılaştı. Türk birlikleri geçidi kapattığından dolayı çıkış yolu bulamayan Bizans ordusu paniğe kapıldı. Savaşa katılan Manuel, Muhafız Kuvvetlerinin desteği sayesinde geriye doğru kaçarak kurtulabildi. Devam eden saldırılar sonucunda Bizans Ordusu tamamen imha edilmiştir. 17Eylül 1176 tarihi Miryokefalon Zaferi olarak tarih sayfalarında yerini almıştır. Manuel, savaş bölgesinden gizlice kaçmak istemiş fakat bir nöbetçinin kendisini hainlikle suçlamasının ardından bu fikrinden vaz geçmiştir. Anadolu Selçuklu Devleti, bu savaştan bol miktarda ganimet ve de sayısız miktarda esir ele geçirmiştir.  Manuel, Sultan Kılıç Arslan' a barış teklifinde bulunmuştur. 2. Kılıç Arslan, Sublaion ile dorylaion kalelerinin yıkılması ve de 100.000 altın göndermesi şartıyla İmparatorun teklifini kabul etmiştir. Kaynakların bildirdiğine göre Bizans' ın savaş sonu tazminatı ödemeyi kabul ettiği de anlaşılmaktadır. Bu savaşın önemi: Bizans İmparatoru, Miryokefalon Savaşı' nda Sultan 2. Kılıç Arslan' ın büyük stratejisi sayesinde Anadolu Selçuklu Devleti' ne karşı çok ağır kayıplar verdi. Bizans' ın Anadolu' yu Türkler' den geri alma ümidinin tamamen yok olduğu bir savaştır. Tarihe "Anadolu' nun kapısının Türkler' e ardına kadar açıldığı savaş" olarak geçmiştir. Avrupalı tarihçiler,  savaşın ardından Anadolu' ya ilk kez "TÜRKİYE" demeye başlamışlardır.  Nedenleri/Sonuçları: Nedenler, şu şekilde sıralanabilir:

1-2. Kılıç Arslan' ın Anadolu' da siyasal birliği sağlaması ve iyice güçlenmesi.

2-Türkmen'lerin Bizans topraklarına sürekti saldırıda bulunması.

3-Bizans' ın Türkiye Selçukluları' ndan Danışmentliler' e ait olan bazı kaleleri ve şehirleri istemesi.

4-BizanS' ın eski gücüne kavuşmak istemesi.

5-Bizans' ın Türkler' i Anadolu' dan çıkarmaya çalışması ve Anadolu' ya hükmetmek istemesi.

                Sonuçları ise şöyle sıralanabilir:

1-Türkler' in Anadolu' dan atılamayacağı ve de Anadolu' nun bir Türk yurdu olduğu kesin olarak anlaşılmıştır.

2-Savaş, Bizans İmparatorluğu' nun son saldırısı ve Türkler' in savunmasıdır. Miryokefalon Savaşı'ndan sonra Türkler taarruza, Bizans ise savunmaya geçmiştir.

3-Miryokefalon Zaferi sayesinde Türk-İslam dünyası üzerinde görülen Bizans baskısı da sona ermiştir.

4-Haçlı Seferleri sayesinde Bizans' ın eline geçmiş olan Anadolu' daki siyasi üstünlük tekrar ve sonsuza kadar Selçuklular' ın eline geçmiştir.

5-İmparatorun çağrısı sonunda 3. Haçlı Seferleri yapılmıştır. Miryokefalon Savaşı bir nevi 3. Haçlı Seferi' nin yapılmasına zemin hazırlamıştır.

6-Kesin bir Türk yurdu olan Anadolu' da yeni siyasal birlik kurulmaya başlanmıştır.

AYRINTI: Bizans İmparatoru 1. MANUİL, Papa'ya bir mektup yazarak zamanın yeni bir Haçlı Seferi için elverişli olduğunu ve "Anadolu' dan geçen yolun artık güven altına alınacağını" bildirdi. 1. Manuil, Kilikya kıyı bölgelerini ele geçirmiş ve Haçlılar tarafından kurulan Antakya Prensliği üzerinde Bizans hâkimiyetinin kabul edilmesini sağlamıştı. Diğer yandan Bizans sınırlarında özellikle Eskişehir yörelerinde yoğun bir şekilde çoğalan Türkmen' lerin Denizli, Kırkağaç, Bergama ve Edremit' e değin Bizans yörelerine akınlarda bulunmaktaydılar ve bu akınlar önlenmek istenmekteydi. 1174' te Halep Emiri Nurettin Zengi ölmüş ve yerine geçen Selahattin, eli altında bulunan arazilerin kuzeyindeki gelişmelerden gözünü çekmiş, hedefini Mısır üzerine odaklandırmıştı. Bu gelişmelerden haberdar olan 1. Manuil, Anadolu Selçukluları' nın bir güçlü tarafların desteğinden mahrum kaldığını düşünmekteydi. Böylece toprak elde etmek ve kendi topraklarına gelen hücumları önlemek amacıyla Selçuklular'ın destek alamayacakları bir sırada asker ve sefer hazırlıklarına başladılar. Bu hazırlıkları haber alan 2. Kılıç Arslan, bir elçi heyeti göndererek daha önce yapılan barış anlaşmasının yenilenmesini önerdi. Fakat İmparator 1. Manuil, Bizans' a yöneltilen Türkmen akınlarının durdurulması, Bizans' a sığınan Danışmentliler Emiri Zünnun ile şehzade Şahinşah' ın daha önce yönetiminde bulunan ülkelerinin Bizans' a bırakılması şartıyla buna razı olacağını sultana bildirdi. Bu şartları kabule yanaşmayan sultan, atlı kuvvetler sev edip Denizli yörelerine kadar olan Bizans topraklarını ağır bir şekilde tahrip etti. İmparator, Bizans kuvvetleri eşliğinde, önce şehzade Şahinşah' ı daha sonra da Zünnun' u Anadolu'ya gönderme girişiminde bulundu ise de 2. Kılıç Arslan' ın aldığı önlemler karşısında başarılı olamadı. Şahinşah ve Zünnun yeniden Bizans' a kaçmak zorunda bırakıldılar. Kılıç Arslan, İmparator' a elçiler göndererek barış isteğinde bulundu. Sultan' ın 2. Barış isteğini de reddeden Manuil, 1176 yazında amcasının oğlu Andronikos Vatatzes' i orduyla Paflagonya' ya, Amasya' ya doğru yola çıkardı. İmparator' un kendisi de, içinde Frank, Peçenek, Macar ve Sırp kuvvetleri bulunan orduyla Anadolu Selçuklu Devletinin başkenti olan Konya üstüne yöneldi. Paflagonya' ya gönderilen Andronikos Vatatzes' in ordusu Eylül ayı başlarında Niksar surları önünde yapılan meydan savaşında Selçuklu ordusuna yenildi. Vatatzes' in kesilen başı, bir zafer nişanesi olarak 2. Kılıç Arslan' a gönderildi. Manuil' in ordusu, Denizli' de Eskihisar (Laodikeia)' dan sonra Menderes vadisini geçerek Çivril Gümüşsu(KHOMA HOMA) ucundaki Akdağ dizisine giden dağlık bölgeye girdi. Kuşatma araçları ve erzak fazlalığı nedeniyle arabalar ordunun ilerlemesini yavaşlatıyordu. Ayrıca geçmek zorunda oldukları bölge, Selçuklular tarafından tahrip edilmişti. Bizans ordusunun ilerlediği yol üzerinde o zaman Tripritze geçidi denilen ve çıkış yerinde, tahrip edilmiş MİRYOKEFALON KALESİ' nin bulunduğu geçit bulunmaktaydı. 2. Kılıç Arslan idaresindeki Selçuklu ordusu, Bizans ordusunu bu dar ve sarp Miryokefalon yıkık kalesinin bulunduğu geçitte karşılamaya hazırlanmıştı. Kılıç Arslan' ın ordusunun asker sayısı Manuil' inkinden azdı. Fakat Selçuklu ordusunun daha fazla hareket imkânı vardı. Her iki taraftaki dik yarlarda önceden konuşlanan Selçuklu ordusu ile Bizans kuvvetleri arasında mübalağa cenk olunmuş. Ancak öykü çok uzun. Merak edenler devamını kaynaklardan okuyabilirler.

 


YAZARIN DİĞER YAZILARI