21.KASIM 1938'DE MUĞLA'DA DÜZENLENEN ATATÜRK'ÜN CENAZE TÖRENİNDE YAPILANLARIN RAPORU( III. BÖLÜM)
Saat 16:00'ya geliyor.Bu sırada bir top sesi duyuldu.Herkes taş kesildi.Fakat hıçkırıkların bir türlü arkası kesilmiyordu.Üç dakika büyük Atanın ruhu için ihtiram vakfesi ( saygı duruşu ) yapıldı.İkinci top patladı.Heykelin etrafını çeviren altı meşale yanıyordu.Tam bu sırada Cumhuriyetin kahraman ordusunun kahraman ve kadirşinas erleri,ebedi Atalarının önünde hiçbir millete nasip olmayan ihtiram nöbetini ( saygı nöbeti) bekliyordu.
Şimdi bütün Muğla halkı büyük meydanda Atamızın heykeli önünde dinmek bilmeyen gözyaşlarıyla tazim ve ihtiram (yüceltme ve saygı ) geçişini bekliyorlardı.
İhtiram ( saygı ) Geçişi :
Sayın İlbayımızla ( valimizle) beraber,Cumhuriyetin bekçisi,sarsılmaz çelik Türk Ordusu'nun asil( soylu) ve kahraman komutanları gözyaşlarıyla gözyaşlarıyla ,Büyük Ata'nın heykeli önünde ihtiram ( saygı) geçişi yaptılar.Bunların ardı sıra aynı heyecan ve duygu ile daire müdür ve memurları geçtiler.
İşte asıl hazin ve acıklı sahne ve hıçkırıklar yine başlıyor,okullar bir türlü hıçkırıklarını zaptedmiyorlar,ağır adımlarla kafalar eğilmiş olduğu halde,hergün bayram yaptıkları bu geniş meydandan ve Atalarının önünden şimdi ağlayarak geçiyorlar.En küçükleri bile hem ağlıyor ,hem de ihtiram geçişinin ( saygı geçişi) intizamını ( düzenini) bozmamak için bütün gayretlerini sarfediyorlar.Bu hazin manzara halkı tekrar hıçkırık seline boğdu.Türk kadını ,Türk genci,Türk çocuğu şimdiye kadar böyle ağlamamıştı.Şimdi bütün millet ağlıyor,Atası'nı kaybeden Türkiye ağlıyor,en büyük evladını kaybeden dünya ağlıyor.
Okullardan sonra halk da ihtiram geçişini yapıyor.Adımlar kısaldı.Binlerce kişi birbiri ardısıra yürüyordu.Bu kalabalık arasında uzak yakın köylerden Atalarının ihtiram geçişine iştirak ( katılmak ) üzere olan köylüler de arkalarındaki dağarcıkları ile büyük Atanın önünden dolu gözyaşlarıyla geçiyorlardı.İhtiram geçişi bitmişti.
Fakat o binlerce kişi hala büyük meydandan ayrılmıyor,ebedi Atalarına bağlı gönüllerini bir türlü heykelden ayıramıyorlardı.Halk ,bütün teşekküller (kurumlar),okullar ve daireler tarafından konulan çelenkler anıtı o kadar güzelleştirmişti ki; bu güzel ve hazin manzara karşısında gözyaşları döken halk bir türlü kendini oradan ayıramıyordu.
Büyük Türk milletinin teessürünü (üzüntüsünü) ve Milli Matemini ( Milli Yas) seyreden ebedi önderin aziz ruhu bugün çok müsterihtir ( rahat).Çünkü onun emanet ettiği çok kıymetli ve eşsiz eseri korumak ve daima artan bir imanla bağlı kalmak ve ileri götürmek için bütün Türk ulusu ve Türk gençliği ant içmiştir.
Atasını kaybeden ve büyük teessür(üzüntü) ve heyecanlar geçiren Türk milleti bugün yine çok müsterih ( rahat) ve şadandır (bahtiyar, keyifli).Çünkü bu büyük eserin başına yine inkılapçı ve Atamızın en yakın arkadaşı milli kahraman İsmet İnönü geçmiştir. Onun yüksek görüşü ,eşsiz millet sevgisi bu yurdu eskisi gibi yükseltecek ve dünyaya her yönden örnek olacaktır.